poniedziałek, 22 czerwca 2020

McGoris #137 - Teleskopowe wyzwanie - Kwintet Stephana

W tym poście przedstawię wam piękną, trudną do obserwacji grupkę 5 galaktyk bardzo blisko siebie, znajdujące się w gwiazdozbiorze Pegaza.


1. Opis galaktyk

Bohaterami dzisiejszego posta z serii "Teleskopowe wyzwanie" będzie grupka 5 galaktyk blisko siebie - Kwintet Stephana. Gromada występuje również pod nazwą Hickson 92 lub Arp 319.

Kwintet Stephana - od góry: NGC 7319, NGC 7320, NGC 7318A, NGC 7318B, oraz na dole NGC 7317 - źródło: NASA/ ESA

Wydaje się, że na zdjęciu są cztery galaktyki, ale jedna z nich, ta najbliżej środka - jest podwójna - galaktyki będące na kolizji.

Cztery galaktyki z gromady - są ze sobą powiązane grawitacyjne - czyli te złote. Galaktyka spiralna, ta bardziej niebieska - NGC 7320 nie należy do gromady i jest obiektem pierwszoplanowym. Przeprowadzone w 1961 roku badania przesunięcia ku czerwieni wykazały, że galaktyka NGC 7320 w rzeczywistości oddala się od nas z mniejszą prędkością niż pozostałe.

Galaktyka NGC 7320 oddalona jest o 40 milionów lat świetlnych, zaś pozostałe, należące do gromady - leżą średnio w odległości aż 260 milionów lat świetlnych.

Nawet w świetle widzialnym - na zdjęciu widać, że te bardziej odległe galaktyki - są bardziej złote (widmo przesunięte ku czerwieni). Galaktyki zabarwione na czerwono - na tego typu zdjęciach to najodleglejsze galaktyki.


2. Położenie galaktyk

Galaktyki znajdują się w gwiazdozbiorze Pegaza. Najlepsze warunki do ich obserwacji panują od lata do późnej jesieni. Oto opis po kolei jak odnaleźć Kwintet Stephana:

1 - Odnajdźmy gwiazdozbiór Pegaza. Gwiazdy w centralnej części gwiazdozbioru układają się w charakterystyczny kwadrat.


2 - Odnajdujemy gwiazdę Scheat i idziemy do gwiazdy Matar.


3 - W pobliżu gwiazdy Matar odnajdziemy parę mniej jasnych gwiazd. Celujemy w nie, a potem idziemy wzdłuż linii, na której znajdują się gwiazdy. 


Dotrzemy do bardzo ładnej i dość łatwej do wypatrzenia przez duży teleskop galaktykę NGC 7331. Polecam spojrzeć na nią, zanim dojdziemy do naszego celu. Świetnie się prezentuje już w 8-calowym teleskopie.
Niedaleko niej - w stronę parki gwiazd odnajdziemy Kwintet Stephana.



3. Obserwacje przez teleskop

Są to obiekty bardzo trudne do obserwacji przez teleskop. Wymagają dużego teleskopu (co najmniej 10-12 calowego) oraz bardzo ciemnego i przejrzystego nieba. Ich jasność obserwowalna waha się w wartościach 13,2 - 13,6 magnitudo.

Przez mój 8-calowy teleskop 203/1200 pod idealnym niebem udało mi się zerkaniem wypatrzeć co najmniej dwie-trzy z nich.

Szkic galaktyk widzianych w 14-calowym teleskopie. Źródło: http://www.asod.info/?p=1371, Autor: Dale Holt 


Czy ktoś z was miał okazję ujrzeć te galaktyki w większym teleskopie? Jeśli tak, niech da znać w komentarzu. Pozdrawiam, McGoris :)

Zapraszam także do polubienia strony na Facebooku: facebook.com/mcastronomia


ZOBACZ TEŻ:

3 komentarze:

  1. Ciekawe, bo ja przez swój 10 calowy Newton nie byłem w stanie go zobaczyć choć warunki miałem dobre. Okular baader morpheus 12 mm i 6,5 mm, wiejskie niebo, teleskop poprawnie skolimowany.Może to kwestia słabej adaptacji wzroku ?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dodam że NGC7331 była dobrze widoczna.

      Usuń
    2. Spróbuj mniejszym powiększeniem. Np. 15mm okularem. Kwintet Stephana to obiekt trudny do zobaczenia i wymaga bardzo ciemnego, przejrzystego nieba i tak jak mówisz - dobra adaptacja wzroku.

      Usuń