McGoris #134 - Teleskopowe wyzwanie - Mgławica Coddingtona (IC 2574)

Galaktyka karłowata w Wielkiej Niedźwiedzicy, która potrafi bardzo zaskoczyć swoją trudnością wypatrzenia przez teleskop.

1. Wstęp

Bohaterką dzisiejszego posta z serii "Teleskopowe wyzwanie" będzie galaktyka IC 2574, zwana również "Mgławicą Coddingtona". Nazwa wzięła się od odkrywcy - amerykańskiego astronoma i matematyka Edwina Fostera Coddington'a. Odkrył ją w 1898 roku - w czasach kiedy jeszcze nie wiedziano do końca, że niektóre obiekty na niebie to odległe galaktyki, więc wszystkie mgliste, nieruchome obiekty na niebie nazywano mgławicami.

IC 2574 - zdjęcie z Teleskopu Hubble'a. Źródło: NASA

Prekursorem odkrycia, że odległe "mgiełki" to galaktyki był William Herschel, który próbował zobrazować położenie gwiazd w naszej galaktyce i odkrył ok. 2500 mglistych obiektów, a ostatecznie potwierdził to Edwin Hubble, dzięki jego obserwacjom za pomocą 100-calowego teleskopu Hooker'a i badań spektroskopowych).

IC 2574 - źródło: APOD NASA, autor: Stephen Leshin

2. Opis galaktyki

IC 2574 to galaktyka karłowata. Jedne źródła podają, że jest to karłowata galaktyka spiralna z poprzeczką (SABm), inne zaś, że jest to galaktyka nieregularna. Jej kształt jest dosyć dziwny.

Ogromnym plusem jest to, że galaktyki tego typu przypominają te najwcześniej utworzone galaktyki we Wszechświecie. Dlatego one są głównym celem do badań przez naukowców i astronomów. Galaktyka jest bardzo bogata w obszary gwiazdotwórcze.

Galaktyka oddalona jest o ok. 13 milionów lat świetlnych od nas i należy do Grupy M81. To grupa galaktyk, do których należy większości znana parka galaktyk: Galaktyka Bodego (M81) i Galaktyka Cygaro (M82), a także pobliskie galaktyki NGC 3077 oraz NGC 2976.

IC 2574 można odnaleźć całkiem niedaleko Galaktyki Bodego, w odłegłości ok. 3 stopni na zachód.



3. Obserwacje przez teleskop - jak odnaleźć galaktykę?

Obiekt wbrew pozorom jest bardzo trudny do obserwacji. Jej jasność to 10,3 magnitudo, jednak nie dajcie się zwieść. Galaktyka ma bardzo niską jasność powierzchniową. Bardzo ciężko odróżnić ją od tła - wymaga bardzo ciemnego nieba i co najmniej 6-calowego teleskopu.

1. Żeby dotrzeć do galaktyki musimy wpierw odnaleźć Galaktyki M81 i M82. Odnaleźć je łatwo, wystarczy przedłużyć odległość od gwiazdy Phecda i Dubhe, gdzie napotkamy parkę gwiazd, gdzie w pobliżu odnajdziemy dwie galaktyki.

2. Następnie przedłużając odległość od d UMa do parki galaktyk M81 i M82 odnajdziemy trójkę gwiazd, gdzie całkiem niedaleko ulokowana jest galaktyka "Mgławica Coddingtona".

Widziałem tą galaktykę przez teleskop. Za pierwszym razem sprawia dużo problemów, bo większość spodziewa się jasnej, dobrze skondensowanej mgiełki. Niestety jest to bardzo słaba i spora plamka, która ciężko odcina się od tła. Widać ją tylko pod bardzo ciemnym niebem.

Galaktyka podobna do Galaktyki Barnarda (o której będzie w następnej części Teleskopowego Wyzwania), jednak jej poziom trollowania jest większy (jej jasność to ok. 9,3 magnitudo, a jest nawet trudniejsza od IC 2574)

Obu galaktyk często używam jako wyznacznik bardzo dobrego, ciemnego i przejrzystego nieba.


Jeżeli wam się spodobało to udostępniajcie i dajcie znać w komentarzu czy ktoś z was widział tą galaktykę np. przez teleskop czy nawet większą lornetkę.
Następnym obiektem w serii "Teleskopowe Wyzwanie" będzie Galaktyka Barnarda (NGC 6822).

Pozdrawiam, McGoris :)


Zapraszam także do polubienia strony na Facebooku: facebook.com/mcastronomia


ZOBACZ TEŻ:

McGoris #127 - Teleskopowe wyzwanie - Kwazar 3C 273 w konstelacji Panny
McGoris #117 - Teleskopowe wyzwanie - Gromada kulista G1 (Mayall II) w Galaktyce Andromedy
McGoris #132 - Teleskopowe Wyzwanie - Triplet Smoka