McGoris #19 - Katalog Messiera - 110 obiektów

110 przepięknych obiektów w kosmosie, skatalogowanie przez Charlesa Messiera w 1774 roku. Katalog zawiera 57 gromad gwiazd, 40 galaktyk, 1 pozostałość po supernowej, 4 mgławice planetarne, 7 mgławic emisyjnych i 1 gwiazdę podwójną.

Zanim Charles wpadł na pomysł skatalogowania obiektów, ówczesne przyrządy nie były zbyt dokładne i zamiast widocznych detali na tych obiektach widziano je jako "mgiełki", które mylono z kometami. Te obiekty tym różniły się od komet, że nie poruszały się na tle gwiazd. Obiekty z katalogu Messiera oznaczamy literą "M" plus liczba. No to rozpoczynamy nasz maraton :) :

Messier 1

Ta mgławica to pozostałość po wybuchu supernowej, której wybuch prawdopodobnie zaobserwowano przez chińskich oraz arabskich astronomów w 1054 roku. O tym obiekcie jest sporo do pisania, więc opiszę go w skrócie.

Mgławica Kraba(M1) - źródło: NASA, ESA, J. Hester and A. Loll

Obiekt został odkryty jako słaba, niewyraźna plamka przez brytyjskiego astronoma Johna Bevisa w 1731r. Mgławicę ponownie zaobserwował Charles Messier. Nazwę dla mgławicy wymyślił irlandzki astronom (który zbudował jeden z największych ówczesnych teleskopów - słynnego "Lewiatana") William Parsons, który szkicował obiekt. Dalsze, dokładniejsze obserwacje zatarły podobieństwo z krabem, ale nazwa została.
Obiekt leży w gwiazdozbiorze Byka. Znając jej wiek, prędkość rozszerzania, oceniono że leży ona w  odległości ok. 6500 lat świetlnych od Ziemi. Jest na tyle blisko, że jej wybuch mógł lekko wpłynąć na atmosferę Ziemską, ale nie na tyle, by zaszkodzić biosferze.

Jest to obiekt bardzo ciekawy do obserwacji i jest łatwy do znalezienia nawet przez niewielki teleskop. Leży niedaleko gwiazdy Zeta Tauri.

Messier 2 

Gromada kulista znajdująca się w gwiazdozbiorze Wodnika. Odkrył ją niejaki Jean-Dominique Maraldi w 1746 roku, a oficjalnie zaobserwował ją także Charles Messier, dodając ten obiekt na drugą pozycję swojej listy.

Messier 2 (M2) - źródło: http://scienceblogs.com

Charles Messier początkowo opisał tę gromadę jako mgławicę bez gwiazd (sprzęt obserwacyjny był zbyt słaby by rozbić obiekt na gwiazdy). Rozdzielił ją dopiero William Herschel.
Jest to silnie zagęszczona gromada kulista i leży aż w odległości 37 500 lat świetlnych od nas i poza płaszczyzną naszej galaktyki (jak większość gromad kulistych). M2 zawiera ok. 150 000 gwiazd i są to stare gwiazdy - głównie żółte i czerwone olbrzymy.

Jest to obiekt dość trudny do zaobserwowania. Jej rozmiar kątowy to tylko 16 minut kątowych. Można ją wypatrzeć przez lepszą lornetkę jako przymytą gwiazdkę, zaś w większym teleskopie można rozbić gromadę na gwiazdy.

Messier 3

Kolejna gromada kulista, tym razem troszkę ciekawsza i większa. Leży w gwiazdozbiorze Psów Gończych dość niedaleko od gwiazdy Arktur z konstelacji Wolarza. Odkrył ją Charles Messier w 1764 roku, dodając na 3 pozycję swojej listy.

Messier 3: źródło: Adam Block/Mount Lemmon - University of Arizona

Tak samo jak M2, rozdzielona obserwacyjne na gwiazdy została przez teleskop Williama Herschela. Leży w odległości ok. 33 900 lat świetlnych od Ziemi poza płaszczyzną naszej galaktyki. 

Ta gromada jest jedna z najjaśniejszych i największych znanych gromad kulistych. Zawiera aż pół miliona gwiazd.

Jest to obiekt, który można wypatrzeć przez lornetkę jako rozmytą gwiazdę. Ma jasność ok. 6,2 magnitudo. W teleskopie jest bardzo atrakcyjnym obiektem, łatwym do rozbicia na gwiazdy.

Messier 4

Ech, kolejna kulka. Odkryta przez niejakiego Philippe Loys de Chéseaux w 1746 roku, a Charles Messier dodał na 4 pozycję swojej listy w 1764 roku. Była to pierwsza gromada kulista, którą Messier dał radę rozbić na gwiazdy. Obiekt leży w konstelacji Skorpiona, zaraz obok jej najjaśniejszej gwiazdy - Antares.

Messier 4 - źródło: ESO

Jest to obiekt o dość niskiej jasności powierzchniowej i leży w odległości 7200 lat świetlnych od Ziemi, co czyni ją jedną z najbliższych gromad kulistych. Gromada zawiera kilkadziesiąt tysięcy gwiazd i co jest ciekawe, wyróżnia się dość liczną ilością białych karłów. M4 jest pierwszą gromadą kulistą, w której odkryto pulsar milisekundowy. Obiekt ten, PSR B1620-26, został odkryty w 1987 roku, a jego okres obrotu wynosi 11 milisekund.

Jest to obiekt średnio ciekawy przez teleskop bądź lornetkę ze względu na jej słabą jasność powierzchniową. Ale za to jest bardzo łatwa do odnalezienia, zaraz na zachód od gwiazdy Antares.

Messier 5

I znowu gromada kulista. Messier 5 leży w gwiazdozbiorze Węża, niedaleko Panny. Odkryta przez Gottfrieda Kircha oraz jego żonę Marię Margarethę w 1702 roku, którzy opisali ją jako "rozmazaną gwiazdę". W 1764 roku została dostrzeżona przez Charlesa Messiera.

Messier 5 - źródło: ESO

Jest to jedna z najstarszych gromad kulistych, a także jedna z największych. Leży w odległości 24 500 lat świetlnych od Ziemi i ma średnicę aż ok. 165 lat świetlnych. Rozbita na gwiazdy była przez Williama Herschela.
Gromada powinna być w bardzo dobrych warunkach zaobserwowana gołym okiem. Przez lornetkę czy teleskop widać ją jako plamkę, a w większym teleskopie można zaobserwować pojedyncze gwiazdy.

Messier 6

Uff, skończyły się narazie te kuliste. Messier 6 to też gromada, ale nie kulista, a otwarta. Zwana również pod nazwą gromada Motyl, znajduje się w gwiazdozbiorze Skorpiona. Nazwa wzięła się prawdopodobnie z tego, że można porównać jej kształt do motyla.

Messier 6 (M6)  - autor: Ole Nielsen

Jest widoczna bez problemu gołym okiem jako plamka światła, w szerokości geograficznej Polski widoczna jest tylko latem nisko nad południowym horyzontem, co utrudnia obserwacje. Gromada zawiera ok. 80 młodych, gorących gwiazd i jest oddalona o ok. 1500 lat świetlnych od nas. Została odkryta przez Giovanniego Hodiernę jeszcze przed 1654 rokiem. Charles Messier dodał ten obiekt na 6 pozycję swojej listy.

Jest to obiekt o dość sporej średnicy kątowej, więc najlepiej widoczna jest w lornetce.

Messier 7

Kolejna gromada otwarta, leżąca całkiem niedaleko gromady M6. Jest to troszkę większe, widoczne gołym okiem skupisko gwiazd. Obiekt znany był już Ptolemeuszowi w 130 roku, przez co mówi się na nią gromada Ptolemeusza.

Messier 7 - źródło: ESO

Obserwował ją także wspomniany wcześniej Giovanni Hodierna przed 1654 rokiem, a w katalogu Messiera znalazła się w 1764 roku.
Giovanni dopatrzył się w niej ok 30 gwiazd.

Gromada znajduje się około 800 lat świetlnych od Ziemi i zbliża się do niej z prędkością ok 14 m/s. Jest to gromada bardzo młoda, jej wiek szacuje się na ok. 220 mln. lat.
M7 zawiera ok. 80 gwiazd.

Obiekt bardzo przyjemny do obserwacji, w szczególności przy niewielkim powiększeniu i przez lornetkę.

Messier 8

W końcu coś innego. Tym razem piękna mgławica emisyjna znajdująca się w konstelacji Strzelca w odległości ponad 4000 lat świetlnych od Ziemi. Jest to jeden z najjaśniejszych regionów gwiazdotwórczych na niebie. Odkrył ją Giovanni Hodierna w ok. 1654 roku. W 1764 roku Charles Messier dodał ją do swojego katalogu jako numer 8.

Mgławica Laguna - źródło: ESO/S. Guisard

Mgławica zwana również jako mgławica Laguna jest podświetlona od młodych, rodzących się gwiazd. Pod dobrym niebem jest widoczna gołym okiem jako plamka światła, nisko nad południowym horyzontem w lecie. Przez teleskop czy lornetkę widać gromadę gwiazd, a na jej tle pojaśnienie. W większym teleskopie można zobaczyć lekkie struktury mgławicy.
Obłok ma średnicę gdzieś ok. 33 lat świetlnych.
Jej rozmiar kątowy jest równy ok. 2 średnice Księżyca na niebie.

Messier 9

I znowu kolejna gromada kulista. Messier 9 leży w gwiazdozbiorze Wężownika i odkrył ją sam Charles Messier w 1784 roku. Ze względu na słabość teleskopu opisał ją jako "mgławicę bez gwiazd", a jej gwiezdną naturę odkrył dopiero William Herschel dwadzieścia lat później.

Messier 9 - źródło: NASA & ESA

M9 jest jedną z gromad kulistych położonych najbliżej centrum Drogi Mlecznej. Znajduje się ok. 5500 lat świetlnych od centrum naszej galaktyki, a od nas ok. 25 800 lat świetlnych.

Jest to dość trudny obiekt do złapania, gdyż jej jasność jest obniżona przez pył międzygwiezdny.

M9 leży także na skraju ciemnej mgławicy. Gromada zawiera ok. 250 000 starych gwiazd.

Nie obserwowałem tego obiektu przez swój teleskop. Jak będę miał okazję to jej poszukam.

Odległość od jądra galaktyki sprawia, że oddziaływania grawitacyjne zaburzyły nieco jej kształt.

Messier 10

Kolejna kulka znajdująca się w gwiazdozbiorze Wężownika. Została odkryta przez Charlesa Messiera w 1764 roku. Znajduje się w odległości ok. 14 300 lat świetlnych od Ziemi.

Messier 10, autor: Till Credner, Sven Kohle

Obiekt jest niewidoczny gołym okiem, jedynie za pomocą lornetki jako rozmytą plamkę, lub przez większy teleskop by oddzielić gwiazdy.
Ponieważ jednak zewnętrzne regiony gromady są bardzo rozproszone, a stosunkowo jasne jądro jest zbyt słabe, M10 jest trudnym obiektem do zaobserwowania. Ma średnicę kątową ok. 19 minut, czyli mniej więcej 2/3 średnicy Księżyca na niebie.

Messier 11

Gromada gwiazd, tym razem otwarta, leży w gwiazdozbiorze Tarczy, niedaleko Orła. Zwana jest również bardzo śmiesznie: gromada Dzika Kaczka. Jest jedną z najciekawszych, najbogatszych w gwiazdy gromad otwartych. Odkrył ją Gottfried Kirch w 1681 roku widząc ją jako rozmytą, małą plamkę. W 1764 roku Charles Messier dodał ją do 11 pozycji swojego katalogu.

Gromada "Dzika Kaczka" - źródło: ESO

Gromada jest oddalona o 6200 lat świetlnych od Ziemi i zawiera ok. 2900 gwiazd. Obiekt jest bez problemu widoczny już w lornetce, a w teleskopie można zobaczyć spore skupisko gwiazd, które lekko przypomina gromadę kulistą.

Messier 12

Kolejna kulka z gwiazdozbioru Wężownika, leżąca niedaleko M10 (około 3 stopnie). Jest to dość nietypowa gromada kulista, początkowo uważana za gromadę otwartą. Odkrył ją Charles Messier w 1764 roku.

Messier 12. źródło: ESA/Hubble & NASA

Messier 12 leży w odległości ok. 16 000 lat świetlnych od Ziemi. Gromada jak na gromadę kulistą, jest dość słabo zwinięta. W 2006 roku zauważono i opisano, że M12 ma zaskakująco niewiele gwiazd o małej masie. Sugeruje się, że gwiazdy te zostały wyrwane z gromady pod wpływem grawitacji Drogi Mlecznej.
Gromada jest niewidoczna gołym okiem, widać ją przez lornetkę i teleskop.

Messier 13

Kolejna kulista. Tym razem bardzo ciekawa, bo na naszym północnym niebie jest to największa gromada kulista na niebie, która w dobrych warunkach widoczna jest gołym okiem. Większe od niej są: Omega Centauri i 47 Tucanae, które są niewidoczne z Polski i nie ma ich w katalogu Messiera.
Została odkryta przez Edmunda Halleya w 1714 roku, a w 1764 roku Charles Messier dodał ją na 13 miejsce.

Gromada w Herkulesie - M13 - autor: Vanderbei

Gromada leży w gwiazdozbiorze Herkulesa.
Odległa jest o 25000 lat świetlnych od Ziemi i leży poza płaszczyzną galaktyki. Zawiera kilka tysięcy gwiazd, a może nawet około miliona.
W lornetce widać sporą plamkę, a w większym teleskopię ogromną gromadę rozbitą aż do centrum. Niedaleko niej widać galaktykę NGC 6207, którą ledwo widać w 8" teleskopie.

Messier 14

Znowu gromada kulista. Tym razem położona w gwiazdozbiorze Wężownika. Odkryta została w 1764 przez Charles Messiera.

Messier 14 - autor: Hewholooks

Jak to większość gromad kulistych znajduje się daleko, aż 30000 lat świetlnych od Ziemi. M14 zawiera kilkaset tysięcy gwiazd. Niedaleko od M14 znajduje się inna gromada kulista, NGC 6366, która nie znajduje się w katalogu Messiera. Widziałem ją jakoś raz przez teleskop. Średnio-ciekawy obiekt.

Messier 15

Kolejna gromada kulista, ale tym razem bardzo ciekawa. Obiekt znajduje się w konstelacji Pegaza i odkrył ją Jean-Dominique Maraldi w 1746 roku podczas obserwacji pewnej komety. W 1783 roku William Herschel rozbił ją na pojedyncze gwiazdy.

Messier 15 - źródło: ESA/Hubble & NASA

M15 oddalona jest o 33 600 lat świetlnych od Ziemi. Obiekt można już odnaleźć przez lornetkę i widać jej mały okrągły kształt, a w teleskopie widać ładnie rozbitą na gwiazdy gromadę.
M15 jest najprawdopodobniej najgęstszą gromadą w Drodze Mlecznej. Dzięki obserwacjom za pomocą teleskopu Hubble'a odkryto, że jądro M15 się ona prawdopodobnie zapada. W 1928 roku zaobserwowano w niej mgławicę planetarną Pease 1.

Messier 16

Tym razem znowu przepiękna mgławica emisyjna. Zwana również jako mgławica Orzeł, jest gromadą gwiazd powiązaną z obszarem mgławicowym i leży w gwiazdozbiorze Węża. Została odkryta przez Jeana Philippe'a de Chéseaux w roku 1745. Charles Messier niezależnie odkrył ją w 1764 roku i zasugerował istnienie mgławicy.

Mgławica Orzeł - źródło; ESO

M16 jest jednym z najpopularniejszych obiektów astronomicznych, do czego niemało przyczyniły się jej sławne zdjęcia wykonane przez Kosmiczny Teleskop Hubble’a (tak zwane Filary Stworzenia). Obiekt można zaobserwować przez lornetkę jako plamkę, a w teleskopie lekkie pojaśnienie na tle gromady.
Mgławica znajduje się ok. 7000 lat świetlnych od Ziemi.

Messier 17

Kolejna ciekawa mgławica położona niedaleko M16. Mgławica leży tuż przy granicy Strzelca z Tarczą. Mgławicę tę odkrył szwajcarski astronom Jean Philippe de Chéseaux w 1745 roku. Nazwę wprowadził John Herschel, któremu jaśniejsza część mgławicy przypominała dużą literę grecką omegę.

Mgławica Omega. źródło: ESO

Można się też spotkać z nazwą Łabędź (Swan Nebula) lub podkowa. Gaz w mgławicy jest pobudzany do świecenia przez gorącą, białą gwiazdę o jasności 11 magnitudo. Odległa jest o ok. 5500 lat świetlnych od Ziemi. Mgławica jest dość jasna i bez problemu można ją wypatrzeć przez lornetkę, a przez teleskop widać już jej szczegóły. Przy jasności 6,0 mag powinna być widoczna nawet gołym okiem pod ekstremalnie ciemnym niebem.

Messier 18

Niewielka i rozproszona gromada otwarta, która leży niedaleko mgławicy M17. Odkrył ją Charles Messier w gwiazdozbiorze Strzelca.

Messier 18 - autor: Hillary Mathis

Gromada leży w odległości ok 4900 lat świetlnych od nas i składa się z około 20 gwiazd.
Przez teleskop lub lornetkę można ją łatwo znaleźć, gdyż leży zaraz niedaleko mgławicy Omegi.

Messier 19

Kolejna gromada, tym razem kulista, która jest położona w konstelacji Wężownika. Odkryta została przez Charlesa Messiera w 1764 roku. Jest to gromada bardzo spłaszczona i leży w odległości 28 tys. lat świetlnych i zaledwie 5200 lat świetlnych od centrum Galaktyki.

Messier 19, autor:Hewholooks

Gromada ma średnicę ok. 140 lat świetlnych. M19 jest dość spora, więc można ją upolować w lornetcę jako rozmytą, słabą gwiazdkę, a w teleskopie ujrzeć już rozbitą na gwiazdy gromadę.

Messier 20

Kolejny, już 20 obiekt na liście Messiera. Tym razem mamy piękną mgławicę. Zwana również mgławicą Trójlistną Koniczyną (Trifid) leży w gwiazdozbiorze Strzelca, całkiem niedaleko na północ od mgławicy Laguny (M8). Odkrył ją Charles Messier w 1764 roku.

Messier 20 - źródło: ESO

Odległość do M20 nie jest dokładnie znana, szacuje się na ok. 2000 lat świetlnych, a nawet na 9000 lat świetlnych. Mgławica jest obszarem gwiazdotwórczym. Mgławicę widać bez problemu już w lornetce jako pojaśnienie, a w większym teleskopie można dojrzeć charakterystyczny podział na 3 części przez ciemne pasy materii. Stąd nazwa koniczyna.

Messier 21

Gromada otwarta, położona w konstelacji Strzelca. Odkrył ją Charles Messier w 1764 roku. Leży w odległości ok. 2200 - 4500 tys. lat świetlnych od nas. Jest położona całkiem niedaleko M20.

Messier 21 - autor: Jose Carlos Castro

M21 jest stosunkowo młodą gromadą, jej wiek szacuje się na ok 4,6 mln lat.

Messier 22

Gromada kulista, zwana również gromadą Strzelca, leży w konstelacji Strzelca i jest ona jedną z najbliższych gromad kulistych. Odkrył ją niejaki Abraham Ihle 26 sierpnia 1665 roku. Gromada Strzelca znajduje się w odległości około 10 400 lat świetlnych od Ziemi i 16 000 lat świetlnych od centrum naszej galaktyki.

Messier 22 - autor: Hewholooks

M22 widziana jest bez problemu w lornetce jako plamka światła, a w teleskopie można już zobaczyć dość ładne ziarno. Zaraz po M13 jest ona jedną z piękniejszych gromad. Jedyny minus jest jej dość niskie położenie nad horyzontem. Trzeba by polecieć na południe by była wyżej.
Znacznie później odkryto w niej mgławicę planetarną IRAS 18333-2357.

 Messier 23

Gromada otwarta leżąca w gwiazdozbiorze Strzelca. Odkryta została przez Charlesa Messiera. Jest to dosyć młoda gromada, jej wiek szacuje się na ok. 220-300 mln lat. 

Messier 23 - źródło: 2MASS

Gromada leży w odległości ok. 2100 lat świetlnych od Ziemi. Jej rozmiar kątowy jest dość spory, ok. 27 minut kątowych co prawie jest wielkości Księżyca na niebie. Obiekt zawiera ok. 150 gwiazd.

 

Messier 24

 Tutaj jest to obiekt dość nietypowy. Jest to bardziej skupisko obiektów, zwane "Chmurą gwiazd Strzelca". Leży jak nazwa wskazuje w gwiazdozbiorze Strzelca i odkrył ją Charles Messier.

Chmura gwiazd Strzelca - źródło: 2MASS

Jest to grupa różnych obiektów - fragment ramienia Drogi Mlecznej (ramię Strzelca), który wyróżnia się większą jasnością. W bliskich okolicach M24, czy nawet wewnątrz, znajduje się sporo innych ciekawych obiektów (również kilka skatalogowanych u Messiera), w tym dwie duże, ciekawe ciemne mgławice – Barnard 92 oraz Barnard 93. W środku jest jeszcze widoczny jeden obiekt - NGC 6603 - który jest mylnie interpretowany z M24. Jest to mała, słaba chmurka gwiazd. Obiekty znajdują się mniej więcej w odległości 10 tys. lat świetlnych i ciągnie się w głąb na 6 tys. lat świetlnych.

Messier 25

Śliczna gromada otwarta, leżąca w konstelacji Strzelca. Odkrył ją Philippe Loys de Chéseaux w 1745 roku. M25 leży od nas o ok. 2 tys. lat świetlnych.

Messier 25 - autor: Sergio Eguivar of Buenos Aires Skies

Gromada jest świetnie widoczna już przez lornetkę. W odpowiednich warunkach powinna
być widoczna już gołym okiem jako słaba plamka. Średnica gromady to ok. 19 lat świetlnych. Gromada zawiera ok. 86 gwiazd.
Jej wiek szacuje się na 90 mln lat.

Messier 26

Luźna gromada otwarta leżąca w konstelacji Tarczy. Ułożenie gwiazd w niej tworzy asteryzm w kształcie rombu. Odkrył ją Charles Messier w 1764 roku.

M26 - autor: Hillary Mathis, Vanessa Harvey

Leży w odległości ok. 5000 lat świetlnych od Ziemi i ma średnicę ok. 22 lat świetlnych.

Gromadę można zaobserwować już przez mały teleskop, ale jest zbyt słaba, by dojrzeć ją gołym okiem. Gromada M26 zawiera ok. 100 gwiazd.

Messier 27

Teraz coś nowego. Tym razem mgławica planetarna. Nazwa może być myląca, ale nic z planetami nie ma wspólnego. Mgławica planetarna to obłok gazu i pyłu powstającej po śmierci gwiazdy, gdy kończy syntezę jądrową, odrzucając swoje zewnętrzne warstwy. Messier 27, zwana również mgławicą Hantle, leży w konstelacji Liska, w pobliżu Łabędzia.

Mgławica Hantle - źródło: ESO

Leży w odległości ok. 1200 lat świetlnych od Ziemi i jest całkiem spora kątowo (większość mgławic planetarnych jest malutkie i można je dojrzeć jedynie przez większy teleskop). Można ją ujrzeć przez lornetkę jako trudną do odróżnienia od roju gwiazd w Drodze Mlecznej mgiełkę.
W teleskopie widać charakterystyczny ogryzek. Została odkryta 12 lipca 1764 roku przez Charlesa Messiera.  W jej wnętrzu znajduje się największy do tej pory odkryty biały karzeł, który już w 8" teleskopie i w dużym powiększeniu i dobrych warunkach może majaczyć w centrum mgławicy.

















 

Messier 28

Przepiękna gromada kulista, leżąca w konstelacji Strzelca. Została odkryta w 1764 roku przez Charlesa Messiera. Leży w odległości ok. 17900 lat świetlnych od nas i o ok. 8800 lat świetlnych od centrum Galaktyki.

Messier 28 - źródło: HST / Fabian RRRR

Messier 28 jest widoczna już w małym teleskopie, a w większych sprzętach widać rozbitą gromadę na gwiazdy. W M28 odkryto pulsar milisekundowy oznaczony jako PSR 1821-24.

Messier 29

Gromada otwarta położona w konstelacji Łabędzia, niedaleko gwiazdy Sadr. Została odkryta przez Charlesa Messiera w 1764 roku.

Messier 29 -źródło: Jschulman555

Jest oddalona od Ziemi o ok. 7200 lat świetlnych. Jej średnica to ok. 11 lat świetlnych. Jej wiek szacuje się na 10 mln lat, co jest bardzo małą liczbą na skalę Wszechświata. Widoczna jest bez problemu przez mały teleskop.

Messier 30

Piękna gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Koziorożca. Odkrył ją Charles Messier w 1764 roku i opisał jako "okrągłą mgławicę bez gwiazd". Jako pierwszy rozdzielił na gwiazdy William Herschel w ok. 1784 roku.

Messier 30 - źródło: ESA/Hubble

Gromada leży w odległości ok. 26 400 tys. lat świetlnych od Ziemi i ok. 23 200 tys. lat świetlnych od centrum Drogi Mlecznej, co oznacza, że leży poza płaszczyzną Galaktyki.

Gromada ma średnicę ok. 90 lat świetlnych.

Jest to bardzo stara gromada, liczy sobie aż 12,9 mld lat.

Messier 31

Coś nowego. W końcu jakaś galaktyka. Messier 31 to popularna galaktyka Andromedy. Jest to najbliższa nas galaktyka i leży w odległości aż 2,5 mln lat świetlnych od Ziemi. Pierwsze udokumentowanie odkrycia sięga aż do 964 roku, gdzie perski astronom  Abd Al-Rahman Al Sufi jako "chmurkę".

Wielka mgławica w Andromedzie - autor: Niedźwiadek78

Pierwszy opis obiektu bazujący na obserwacjach teleskopowych sporządził Simon Marius 15 grudnia 1612 roku. Charles Messier, nieznający zapisków Al Sufiego, błędnie podał Mariusa jako odkrywcę Galaktyki Andromedy. Do niedawna sądzono, że jest to najmasywniejsza galaktyka w Grupie Lokalnej galaktyk. Po przeanalizowaniu dalszych danych obserwacyjnych, może się okazać, że to Droga Mleczna dzięki większej ilości ciemnej materii może być najmasywniejszym obiektem w grupie. Obok niej widać też 2 mgiełki. Większa u góry to Messier 110, a ta kuleczka po prawej stronie to Messier 32, o których poniżej. Galaktykę Andromedy widać nawet gołym okiem jako mgiełkę, a w teleskopie czy lornetce widać jej owalną otoczkę, a nawet pasy materii. Jej rozmiar kątowy jest równy aż 6 wielkościom księżyca - ok. 3 stopnie. Lecz widoczne jest tylko jądro galaktyki.

Messier 32

Wspomniana wcześniej galaktyka jest małą galaktyką eliptyczną, która jest jedną z "satelit" Galaktyki Andromedy. M32 leży w odległości ok. 2,6 mln lat świetlnych od Ziemi. Odkrył ją 29 października 1749 roku Guillaume Le Gentil. Charles Messier pierwszy raz obserwował ją w 1757 roku.

M32 - autor: John Lanoue

Obiekt może być zaobserwowany przez mały teleskop jako rozmyta gwiazda w pobliżu galaktyki Andromedy.

Messier 33

Kolejna piękna galaktyka leżąca w gwiazdozbiorze Trójkąta. Zaraz po M31 jest najbliższą nas galaktyką. Jest także druga pod względem jasności, przy ekstremalnie ciemnym niebie jest możliwe wypatrzenie jej gołym okiem.

Galaktyka w Trójkącie: źródło: ESO

Galaktyka Andromedy i M33 (Galaktyka w Trójkącie) to najdalsze obiekty, które mogą być zaobserwowane gołym okiem. Galaktykę prawdopodobnie odkrył Giovanni Hodierna przed 1654 rokiem. Niezależnie odkrył ją Charles Messier w 1764 roku. Galaktyka leży w odległości ok. 2,8 mln lat świetlnych od Ziemi.
Obiekt można odnaleźć już w lornetce jako słaba plamka trudna do odróżnienia od tła. W większym teleskopie mogą lekko majaczyć ramiona spiralne galaktyki.

Messier 34

Ładna gromada otwarta w gwiazdozbiorze Perseusza. Odkrył ją Giovanni Hodierna w 1654 roku. Charles Messier skatalogował obiekt w 1764 roku jako 34 na swojej liście. Gromada zawiera ok. 60 młodych gwiazd.

M34 - Autor: Ole Nielsen.

Messier 34 znajduje się w odległości ok. 1450-1500 lat świetlnych od Ziemi. W idealnych warunkach można ją dojrzeć gołym okiem. Obiekt jest najlepiej widoczny w lornetce, bądź teleskopie przy małym powiększeniu.


 

Messier 35

Piękna gromada otwarta leżąca w konstelacji Bliźniąt. Odkrył ją Philippe Loys de Cheseaux w 1745 roku. W dobrych warunkach może być widoczna nawet gołym okiem.

M35 - autor: Oliver Stein

Gromada znajduje się w odległości ok. 2770 lat świetlnych od Ziemi. Ma ok. 24 lat świetlnych średnicy. Obiekt świetnie się pokazuje w lornetce jak i w teleskopie przy niewielkim powiększeniu jako ogromne skupisko gwiazd.


Tuż obok niej widać jej towarzyszkę, mniejszą gromadę, która jest o 9000 lat świetlnych dalej niż M35.

Messier 36

Kolejna gromada otwarta leżąca w konstelacji Woźnicy. Odkrył ją Giovanni Batista Hodierna przed rokiem 1654. Jest jedną z trzech gromad leżącą blisko siebie wraz z M37 i M38 o których poniżej.

M36 - autor: Ole Nielsen

Gromada znajduje się w odległości ok. 4100 lat świetlnych a jej średnica wynosi ok. 14 lat świetlnych. W jej skład wchodzi ok. 60 gwiazd. Jej wiek szacuje się na ok. 25 mln lat.
Gromadę i jej sąsiadki doskonale widać już w lornetce jako plamkę, a w teleskopie widać skupisko gwiazd.

Messier 37

Kolejna gromada otwarta z konstelacji Woźnicy. Odkrył ją Giovanni Hodierna. Jest to jedna z najstarszych gromad otwartych, gdyż jej wiek wynosi ok. 300 mln lat.

M37 - autor: Ole Nielsen.

Gromada jest oddalona o ok. 3600-4700 lat świetlnych od Ziemi. Jej średnica to ok. 25 lat świetlnych. M37 jest największą gromadą spośród trzech gromad w Woźnicy. Jest przepiękna w teleskopie. Ogromne skupisko gwiazd. Najładniejsza z tamtejszych gromad otwartych.

Messier 38

Kolejna gromada z Woźnicy. Tak jak M36 i M37 odkrył ją Giovanni Hodierna przed 1654 rokiem.
M38 znajduje się w odległości ok. 4200 lat świetlnych. Wiek szacuje się na ok. 220 mln lat.

M38 - Autor: Ole Nielsen.

Średnica gromady to ok. 25 lat świetlnych.
Obiekt świetnie widać w lornetce jako mgiełkę, a w teleskopie widać rozbitą gromadę. W jej pobliżu można odnaleźć małą gromadkę NGC 1907, która jest o 300 lat świetlnych dalej od M38. Polecam znaleźć te 3 gromady - M36, M37, M38 już w lornetce. Powinny być blisko siebie prawie w prostej linii.

Messier 39

Kolejna gromada otwarta. Znajduje się w gwiazdozbiorze Łabędzia. Prawdopodobnie znana była już w starożytności przez Arystotelesa w 325 roku p.n.e. Niezależnie odkrył ją Charles Messier w 1764 roku.

Messier 39 - autor: Ole Nielsen

Odległość do M39 szacuje się na ok. 825 lat świetlnych od Ziemi, a jej średnicę na ok. 7 lat świetlnych. Gromada zbliża się do nas z prędkością ok 28 km/s. M39 zawiera ok. 50-100 gwiazd, a jej wiek szacuje się na ok. 230-300 mln lat. Jest widoczna gołym okiem pod lepszym niebem.










 

Messier 40

Bardzo nietypowy obiekt. To nawet prawie nie obiekt. To układ dwóch gwiazd.

M40 - źródło: 2MASS

W 1764 roku Charles Messier przeszukiwał obszar w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy, sugerując się notatkami Jana Heweliusza. Jednak nie znalazł tam żadnej mgławicy. Skatalogował zamiast niej tą gwiazdę podwójną. Nieporozumienie dwóch astronomów zauważył i skomentował w 1966 roku John Mallas w liście do redakcji sierpniowego „Sky and Telescope”.

  

Messier 41

Kolejna gromada otwarta;/. Leży w konstelacji Wielkiego Psa na południe od Syriusza. Odkrył ją Giovanni Hodierna przed 1654 rokiem.

M41 - źródło: 2MASS

Leży w odległości ok. 2300 lat świetlnych i oddala się z prędkością 34 km/s. Jej średnica to ok. 25 lat świetlnych.
M41 zawiera ok. 100 gwiazd. Jest dobrze widoczna i rozbita już w lornetce.

Messier 42  

Jeden z najpiękniejszych Messierów. Jest to słynna Wielka Mgławica w Orionie. Znajduje się w konstelacji Oriona, na południe od jego pasa.

Wielka Mgławica Oriona - źródło: NASA, ESA, M. Robberto

Najjaśniejsze gwiazdy w mgławicy były znane już w starożytności, i zostały wzięte jako jedna gwiazda. Później Galileusz zauważył, że centralna gwiazda (Theta Orionis) jest gwiazdą potrójną. A współcześnie znane jest 5 składników w centralnej Gromadzie Trapez. Jako pierwszy M42 opisał niejaki Nicolas-Claude Fabri de Peiresc pod koniec 1610 roku.
Mgławica leży w odległości ok. 1340 lat świetlnych od Ziemi i jest to najbliższy nam znany obszar formowania się gwiazd. Jest widoczna gołym okiem, a przez przyrząd optyczny możemy dopatrzeć się struktur mgławicy.

Messier 43 

 Ten obiekt jest tak naprawdę częścią Wielkiej Mgławicy Oriona. Po raz pierwszy zaobserwował go Jean-Jacques Dortous de Mairan w 1731 roku, stąd nazwa mgławica de Mairana. 

M43 - źródło: NASA, ESA, M. Robberto

W 1769 roku Charles Messier dodał obiekt na listę jako pozycja 43. Wewnątrz M43 znajduje się młoda, nieregularna gwiazda zmienna NU Orionis. Mgławica prawdopodobnie rozświetlana jest przez niewielką gromadę gwiazd.

Messier 44

Przępiękna gromada otwarta leżąca w konstelacji Raka. Najprawdopodobniej znana już Aratosowi z Soloi w 260 p.n.e. W katalogu Messiera znalazła się w 1769 roku.

Messier 44 - Gromada "Źłóbek" - źródło: http://scienceblogs.com

Gromada jest bez problemu widoczna gołym okiem jako mgiełka. Leży w odległości ok. 570 lat świetlnych od Ziemi i składa się z ok. 350 młodziutkich gwiazd.
Jest to obiekt spory kątowo, więc najlepiej obiekt prezentuje się w lornetce. W teleskopie przy większym powiększeniu i małym polu widzenia nie mieści się w kadrze.

Messier 45

Jeden z najpiękniejszych Messierów. Istny klejnot jesienniego i zimowego nieba. Plejady. Gromada leży w konstelacji Byka. Nazwa tej gromady nawiązuje do greckiego mitu o Plejadach, choć wiele innych prastarych kultur na całym świecie poświęcało im szczególną uwagę.

Plejady - źródło: NASA, ESA

Plejady są doskonale widoczne gołym okiem jak zbiór ciasnych 7 gwiazd. Leżą w odległości ok 444 lata świetlne od Ziemi. Jest gromadą bardzo młodą, liczy tylko 100 mln lat. Gwiazdy są otoczone piękną mgławicą refleksyjną, która jest widoczna na fotografiach lub nawet wizualnie przy ekstremalnie ciemnym niebie. Najlepiej widać gromadę przez lornetkę, gdzie widać także słabsze składniki gromady.

Messier 46

Dość ciekawa gromada otwarta leżąca w gwiazdozbiorze Rufy. Odkrył ją w 1771 Charles Messier.

Messier 41 i NGC 2437 autor: Sswelm

Gromada M46 oddalona jest od Ziemi o ok. 5400 lat świetlnych i oddala się od nas z prędkością 41,4 km/s. Średnica gromady wynosi ok. 30 lat świetlnych. Na jej tle jest jeszcze bardzo ciekawy obiekt - mgławica planetarna NGC 2437, którą odkrył dopiero William Herschel. Mgławica znajduje się o 2900 lat świetlnych i nie powstała w gromadzie. W większym teleskopie jest ledwo widoczna na tle gromady. Ciężko ją wypatrzeć, gdyż z Polski jest widoczna nisko nad horyzontem.








 

Messier 47

Kolejna gromada otwarta leżąca w konstelacji Rufy. Leży niedaleko M46. Odkrył ją Giovanni Hodierna w 1654 roku i niezależnie odkryta w 1771 przez Charlesa Messiera.

M47 - autor: Paul Mayo

Gromada leży w odległości ok 1500-1750 lat świetlnych od Ziemi a jej średnica to ok. 12 lat świetlnych. Zawiera ok. 50 gwiazd. Jej wiek szacuje się na ok. 78 mln lat.

Messier 48

I znowu gromada otwarta. Leży w konstelacji Hydry. Odkrył ją w 1771 roku Charles Messier, jednak z powodu błędu w zapisie pozycji do 1934 roku była uznawana za "zaginioną".

M48 - źródło: 2MASS

Messier 49

W końcu coś innego. Tym razem to galaktyka eliptyczna leżąca w gwiazdozbiorze Panny. Odkrył ją Charles Messier w 1771 roku.

M49 - źródło: NASA

M49 leży w odległości o ok. 60 mln lat świetlnych od Ziemi. Ta galaktyka jest najjaśniejszym obiektem w Gromadzie galaktyk w Pannie. Do tej pory odkryto jedną supernową w galaktyce M49 - SN 1969Q.
Obiekt można znaleźć przez teleskop i widoczna jest jako jasna mgiełka.

Messier 50

 Gromada otwarta leżąca w gwiazdozbiorze Jednorożca. Prawdopodobnie odkrył ją Giovanni Cassini w 1711 roku, a w 1772 roku niezależnie odkryta przez Charlesa Messiera.

Messier 50 - źródło: 2MASS

M50 znajduje się w odległości ok. 3100 lat świetlnych od Ziemi. Gromada zawiera ok. 200 gwiazd. Gromada zwana jest też gromadą Serce, przez to, że w ułożeniu gwiazd widać kształt serca. Widoczna już w lornetce jako plamka, a w teleskopie można dojrzeć charakterystyczny sercowy kształt.















  

Messier 51

Jeden z piękniejszych Messierów. Ta cudna galaktyka leży w odległości ok. 25 mln lat świetlnych od nas i została odkryta przez w 1773 roku przez Charlesa Messiera.

Messier 51 - źródło: NASA, ESA, S. Beckwith

Galaktyka ma średnicę ok. 60000 lat świetlnych, a obok niej towarzyszy soczewkowata galaktyka NGC 5195.
Galaktykę w dobrych warunkach można wypatrzyć już przez lornetkę jako słabą mgiełkę, a w większym teleskopie można nawet zauważyć ramiona spiralne. M51 leży w konstelacji Psów Gończych, niedaleko końca dyszla Wielkiego Wozu.

Messier 52

Gromada otwarta położona w gwiazdozbiorze Kasjopei. Odkrył ją Charles Messier w 1774 roku podczas obserwacji komety. Nie jest znana dokładna odległość M52 od Ziemi. Niepewność wywołana jest przez duże natężenie gazu i pyłu, która ma wpływ na światło gromady biegnące do Ziemi.

M52 - źródło - 2MASS

 Podaje się odległość od 3000 - 7000 lat świetlnych.
 Wiek M52 wynosi jedynie około 35 milionów lat.

Messier 53

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Została odkryta przez Johanna Elerta Bodego w 1775 roku. W 1777 roku była niezależnie odkryta i skatalogowana przez Charlesa Messiera.

Messier 53 - źródło: ESA/Hubble & NASA

M53 oddalona jest o ok. 58000 lat świetlnych od Ziemi, czyli jest bardzo oddalona od płaszczyzny galaktyki. Średnica gromady wynosi około 220 lat świetlnych. Gromada jest położona niedaleko gwiazdy α Comae Berenices. Można ją odnaleźć przez teleskop i zaobserwować lekkie rozbicie gromady na gwiazdy.

Messier 54

Gromada kulista położona w konstelacji Strzelca. Odkrył ją Charles Messier w 1778 roku. M54 znajduje się w odległości około 87,4 tys. lat świetlnych od Ziemi i oddala się z prędkością 142 km/s.

Messier 54 - źródło: ESA/Hubble & NASA

Średnica gromady wynosi ok. 305 lat świetlnych. Początkowo uważano, że M54 należy do Drogi Mlecznej, jednak w 1994 roku odkryto, że jest ona prawdopodobnie częścią galaktyki karłowatej SagDEG, będącej satelitą naszej galaktyki. To czyni z niej pierwszą odkrytą gromadę kulistą w innej galaktyce. W dobrych warunkach można ją dostrzec w większym teleskopie.









 

Messier 55

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Strzelca. Została odkryta 16 czerwca 1752 roku przez Nicolasa de Lacaille podczas obserwacji prowadzonych w Afryce Południowej.

M55 - źródło: ESO/J. Emerson/VISTA

Gromada leży w odległości ok. 17300 lat świetlnych od nas. Średnica gromady to ok. 100 lat świetlnych. Obiekt znajduje się w halo Drogi Mlecznej. Można ją bez problemu zaobserwować w większym teleskopie.

Messier 56

Kolejna gromada kulista. Położona jest w gwiazdozbiorze Lutni. Została odkryta w 1779 roku przez Charlesa Messiera, który opisał ją jako „mgławicę bez gwiazd”.

Messier 56 - źródło: NASA & ESA

Leży w odległości ok. 32,9 tys. lat świetlnych od Ziemi. Przybliża się z prędkością 145 km/s. Średnica gromady wynosi ok. 85 lat świetlnych.
Gromada M56 znajduje się w połowie odległości między gwiazdami Albireo z Łabędzia i γ Lyrae z Lutni. Można ją zaobserwować przez teleskop jako słabą plamkę.

Messier 57

Przepiękna mgławica planetarna leżąca w konstelacji Lutni. Odkrył ją francuski astronom Antoine Darquier de Pellepoix i opisał ją jako "niepodobna do żadnej innej mgławicy i przypomina słabnącą planetę" Niezależnie odkrył ją też Charles Messier podczas obserwacji komety.

Messier 57 - źródło:NASA, ESA, and C. Robert O’Dell

M57 leży w odległości ok. 2000 lat świetlnych od Ziemi. Jej średnica to ok. 1,3 roku świetlnego.
Mgławica widoczna jest już w małym teleskopie, a w większym można dostrzec charakterystyczny pierścień, a nawet białego karła w centrum (teleskop conajmniej 12")

Messier 58

Galaktyka spiralna z poprzeczką położona w gwiazdozbiorze Panny. Odkrył ją wraz z M59 i M60 Charles Messier 15 kwietnia 1779 roku podczas obserwacji komety.

M58 - autor: Adam Block/Mount Lemmon

M58 znajduje się w odległości ok. 68 mln lat świetlnych od Ziemi. Galaktykę można zaobserwować przez teleskop jako mgiełkę, ale w większym teleskopie można dojrzeć przedłużenie jądra.

















 

Messier 59

Kolejna galaktyka tym razem eliptyczna z gromady galaktyk w Pannie. Odkrył ją 11 kwietnia 1779 roku Johann Gottfried Koehler razem z sąsiednią M60 podczas obserwacji komety oraz niezależnie Charles Messier.

M59 - źródło: 2MASS

Galaktyka znajduje się w odległości ok. 60 mln lat świetlnych od Ziemi. Prawdopodobnie towarzyszy jej 1,5-2,3 tys. gromad kulistych. W galaktyce zaobserwowano supernową SN 1939B.

Messier 60

Galaktyka eliptyczna położona w gwiazdozbiorze Panny. Zostałą odkryta przez niemieckiego astronoma Johanna Koehlera w 1779 roku. Charles Messier odkrył ją niezależnie parę nocy później i dodał obiekt to katalogu.

M60 i NGC 4647 - źródło: NASA, ESA

M60 znajduje się w odległości ok. 60 mln lat świetlnych od Ziemi i ma średnicę ok. 120 000 lat świetlnych i należy do Gromady galaktyk w Pannie. Dostrzec można obiekt przez teleskop, a w większym teleskopie i lepszym niebie można ujrzeć jej sąsiadkę, galaktykę spiralną - NGC 4647. Obie galaktyki oddziałują ze sobą grawitacyjnie.

Messier 61

Kolejna galaktyka z Gromady galaktyk w Pannie, Ciekawa galaktyka spiralna z poprzeczką, którą odkrył Barnabus Oriani w 1779 roku i niezależnie Charles Messier, ale myślał że to kometa. Dopiero po 6 dniach zauważył że obiekt nie przemieszcza się na tle gwiazd, dodał ją do swojego katalogu jako obiekt mgławicowy.

M62 - źródło: ESA/Hubble & NASA

Galaktyka leży w odległości ok. 60 mln lat świetlnych i jest jedną z jaśniejszych galaktyk w gromadzie w Pannie. Do tej pory w M61 zaobserwowano siedem supernowych, jest ona zatem rekordzistką wśród galaktyk z katalogu Messiera. Obiekt oczywiście do wypatrzenia przez teleskop.

Messier 62

Gromada kulista znajdująca się w konstelacji Wężownika. Odkrył ją 7 czerwca 1771 roku Charles Messier.

M62 - źródło: NASA

Gromada jest oddalona o 22500 lat świetlnych od Ziemi i 6100 lat świetlnych od centrum Drogi Mlecznej. Powinna być możliwa do odnalezienia przez lornetkę.

















 

Messier 63

Galaktyka spiralna położona w konstelacji Psów Gończych. Galaktyka, zwana galaktyką "Słonecznik" została odkryta przez Pierre'a Méchaina 14 czerwca 1779 roku.

Galaktyka Słonecznik - autor: Jschulman555

Galaktyka Słonecznik należy do tej samej grupy co położona 6° na północ galaktyka M51. Jest odległa o ok. 37 mln lat świetlnych od Ziemi.
Można ją łatwo odnaleźć przez teleskop i widoczna jest jako jasna mgiełka.

Messier 64

Bardzo ciekawa galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki w odległości ok. 17 milionów lat świetlnych. Po raz pierwszy została opisana 23 marca 1779 roku przez Edwarda Pigotta.

M64 - źródło: NASA and The Hubble Heritage Team

Cechą charakterystyczną jest ogromny dysk pyłu przesłaniającego większość galaktyki. Badania wykazały, że obszar w centrum galaktyki o promieniu około 3000 lat świetlnych obraca się w przeciwnym kierunku niż reszta dysku galaktycznego. Ten nietypowy ruch wewnątrz M64 jest spowodowany najprawdopodobniej zderzeniem z małą galaktyką.
Galaktykę można zaobserwować w teleskopie jako jasną mgiełkę, a w większym teleskopie nawet ciemną przerwę obok jądra.

Messier 65

Galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Lwa położona w odległości ok 40 mln lat świetlnych od Ziemi. Została odkryta w 1780 roku przez Charlesa Messiera. M65 wraz z M66 i NGC 3628 tworzą razem słynny Triplet Lwa - małą grupę galaktyk, która jest widoczna w amatorskim teleskopie.

Messier 65 - źródło: Mount Lemmon SkyCenter

Galaktyka ta ma mało pyłu oraz gazu i dlatego powstaje mało gwiazd w niej.

Messier 66

Kolejna galaktyka z Tripletu Lwa - Messier 66. Została odkryta w 1780 roku przez Charles Messiera.

Messier 66 - źródło: ESO

Galaktyka oddalona jest o 36 mln lat świetlnych od Ziemi i ma średnicę ok. 96000 lat świetlnych. Wzdłuż rozległych spiralnych ramion galaktyki znajdują się ogromne ilości pyłu i liczne jasne gromady gwiazd. Galaktykę
widać już w teleskopie wraz z dwoma innymi galaktykami w Triplecie Lwa.

Messier 67

Gromada otwarta znajdująca się w gwiazdozbiorze Raka. Została odkryta w 1779 roku przez Johanna Gottfrieda Koehlera.

M67 - źródło: 2MASS

M67 znajduje się w odległości ok. 2700 lat świetlnych od Ziemi. 67 jest jedną z najstarszych znanych gromad otwartych, i zdecydowanie najstarszym obiektem tego typu włączonym do katalogu Messiera. Wiek M67 został oszacowany na od 3,2 do 4 miliardów lat.

Messier 68

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Hydry. Odkrył ją 9 kwietnia 1780 roku Charles Messier. M68 znajduje się w odległości ok. 33300 lat świetlnych od Ziemi i leży poza płaszczyzną Galaktyki.

M68 - źródło: ESA/Hubble & NASA

Gromada zbliża się do nas z prędkością 112 km/s. Jej średnica to ok. 106 lat świetlnych.
Gromadę można ujrzeć przez teleskop i rozbić ją na gwiazdy.

Messier 69

Znowu kulka, tym razem z gwiazdozbioru Strzelca. Odkrył ją Charles Messier w 1780 roku. Tej samej nocy zaobserwował także M70.

Messier 69 - źródło: HST / Fabian RRRR

Gromada odległa jest o 29700 lat świetlnych od Ziemi. M69 jest jedną z najmniejszych i najsłabszych gromad kulistych pośród obiektów Messiera. Ponoć w odpowiednich warunkach można dostrzec ją przez lornetkę jako rozmytą gwiazdkę.

Messier 70

Kolejna gromada kulista w gwiazdozbiorze Strzelca. Odkrył ją Charles Messier wraz z M69. Gromada ma ok. 68 lat świetlnych średnicy.

M70 - źródło: ESA/Hubble and NASA

Obiekt znajduje się w odległości ok. 29300 lat świetlnych od Ziemi i ok. 7200 lat świetlnych od centrum Galaktyki. Mimo tego, że znajduje się pod silnym oddziaływaniem grawitacyjnym supermasywnej czarnej dziury, M70 dobrze zachowuje kulisty kształt. Obiekt powinien być do wypatrzenia pod bardzo ciemnym niebem przez lornetkę, ale do dokładniejszych obserwacji potrzebny jest teleskop.
















 

Messier 71

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Strzały. Odkrył ją francuski astronom Philippe Loys de Chéseaux w roku 1745 lub 1746. Od 1780 roku w katalogu Messiera.

Messier 71 - źródło: ESA/Hubble & NASA

Gromada leży w odległości ok. 13000 lat świetlnych od Ziemi, a jej średnica wynosi ok. 27 lat świetlnych. Gromadę można dojrzeć przez teleskop jako słabą mgiełkę przypominającą bardziej gromadę otwartą niż kulistą.

Messier 72

Gromada kulista położona w konstelacji Wodnika. Odkrył ją w nocy z 29 na 30 sierpnia 1780 roku Pierre Méchain. Charles Messier po obserwacjach z 4 i 5 października dodał ją do swojego katalogu pod numerem 72.

M72 - źródło: ESA/Hubble & NASA

Gromada znajduje się w odległości ok. 55400  lat świetlnych od Ziemi oraz 42100 lat świetlnych od centrum Galaktyki. Jest to jedna z najdalszych znanych gromad w naszej Galaktyce. Można ją zaobserwować przez teleskop.

Messier 73

Kolejna wtopa Messiera po M40. Jest to asteryzm składający się z 4 gwiazd.

M73 - źródło: 2MASS

Obiekt pierwotnie był uznawany za gromadę otwartą, jednak dokładniejsze obserwacje wykazały, że nie są fizycznie powiązane i ich rozmieszczenie jest przypadkowe.
  

Messier 74

Piękna galaktyka spiralna położona w konstelacji Ryb. W galaktyce widać pięknie ułożone ramiona spiralne. Odkrył ją Pierre Méchain w 1780 roku. Niska jasność galaktyki powoduje, że jest to jeden z najtrudniejszych do obserwacji obiektów z katalogu Messiera dla astronomów-amatorów.

M74 - źródło: NASA, ESA, and the Hubble Heritage

Galaktyka jest odległa o ok. 30 mln lat świetlnych od Ziemi. Do tej pory zaobserwowano w niej 3 supernowe.
M74 jest najjaśniejszym członkiem grupy M74 - grupy ok. 5-7 galaktyk.














 

Messier 75

Gromada kulista znajdująca się w konstelacji Strzelca. Obiekt został odkryty przez Pierre’a Méchaina 27 sierpnia 1780 roku i w tym samym roku dodany do katalogu Messiera.

Gromada oddalona jest aż o 67500 lat świetlnych od Ziemi. Jest jedną z bardziej skoncentrowanych gromad kulistych. Obiekt jest możliwy do zaobserwowania przez teleskop.

Messier 76

Mgławica planetarna położona w konstelacji Perseusza. Została odkryta 5 września 1780 roku przez Pierre’a Méchaina.

Mgławica "Małe Hantle" - źródło: Vanderbei, en.wikipedia.org

Leży w odległości ok. 2100-3400 lat świetlnych od Ziemi. Mgławica była opisywana jako obiekt "kometo-podobny". Jej nazwa "małe hantle" pochodzi od podobieństwa do odkrytej wcześniej Mgławicy Hantle - M27. Obiekt dość trudny do zaobserwowania, potrzeba teleskopu i sporego powiększenia.

Messier 77

Galaktyka spiralna Seyferta położona w gwiazdozbiorze Wieloryba. Odkrył ją Pierre Mechain w 1780 roku.

M77 - źródło: NASA, ESA & A. van der Hoeven

M77 ma dość sporerozmiary kątowe i znajduje się w odległości 47 milionów lat świetlnych od Ziemi. Można ją zobaczyć już w niewielkiej lunecie jako mglistą plamkę.

Messier 78

Mgławica refleksyjna położona w gwiazdozbiorze Oriona. Została odkryta w 1780 roku przez Pierre’a Méchaina.

Messier 78 - źródło: ESO/Igor Chekalin

Mgławica jest odległa o 1600 lat świetlnych i świeci światłem odbitym od tamtejszych gwiazd. Messier 78 jest najjaśniejszą mgławicą refleksyjną na niebie. Można ją zaobserwować przez teleskop pod bardzo ciemnym niebem jako lekkie pojaśnienie.














 

Messier 79

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Zająca. Odkrył ją 26 października 1780 Pierre Méchain. Od 17 grudnia 1780 w katalogu Messiera.

M79 - źródło: HST / Fabian RRRR

Jako gromada kulista M79 została rozpoznana przez Williama Herschela. Obiekt jest oddalony o ok. 42100 lat świetlnych od Ziemi i oddala się z prędkością ok. 200 km/s. W 2003 odkryto, że gromada ta może pochodzić z galaktyki karłowate "Karzeł Wielkiego Psa".
Gromadę można zaobserwować przez teleskop.

Messier 80

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Skorpiona. Jest bardzo skoncentrowana w centrum. Odkrył ją 4 stycznia 1781 roku Charles Messier i opisał ją jako "mgławicę bez gwiazd".

M80 - źródło: NASA, The Hubble Heritage Team

M80 jest oddalona o 32600 lat świetlnych od Ziemi. Jej średnica to ok. 95 lat świetlnych. M80 jest jedną z najgęstszych gromad kulistych w Drodze Mlecznej. Obiekt można dostrzec przez teleskop.

Messier 81

Jeden z najbardziej znanych messierów. Jest to galaktyka spiralna położona w konstelacji Wielkiej Niedźwiedzicy. Odkrył ją Johann Elert Bode, stąd nazwa "Galaktyka Bodego".

M81 - źródło: NASA, ESA, and The Hubble Heritage Team

M81 odległa jest od nas o 12 mln lat świetlnych.
Wymiary galaktyki wynoszą ok. 84 × 46 tys. lat świetlnych. Jest jedną z najjaśniejszych galaktyk spiralnych widocznych na półkuli północnej.
M81 może być zaobserwowana już przez lornetkę a w bardzo ekstremalnych warunkach nawet gołym okiem. W teleskopie pięknie wygląda wraz z M82, w większym sprzęcie mogą majaczyć 2 ramiona galaktyki.

Messier 82

Bardzo dziwna galaktyka leżąca tuż obok M81. Messier 82 jest galaktyką burzy gwiazdowej, co oznacza, że zachodzi w niej intensywny proces powstawania nowych gwiazd.

M82 - źródło: NASA, ESA, and The Hubble Heritage Team

Zwana również galaktyką "Cygaro" jest oddalona o ok. 12 mln lat świetlnych i ok. 150000 lat świetlnych od galaktyki Bodego.
Obie galaktyki oddziałują ze sobą grawitacyjnie, stąd dziwny kształt M82. W 2014 roku była widoczna supernowa SN 2014J, która można było zaobserwować nawet przez amatorski teleskop.

Messier 83

Galaktyka spiralna z poprzeczką położona w gwiazdozbiorze Hydry. Została odkryta w 1751 lub 1752 roku przez Nicolasa de Lacaille.

Galaktyka "Południowy Wiatraczek" źródło: ESO

M83 odległa jest o ok. 14,7 mln lat świetlnych od Ziemi. Z Polski jest dość słabo widoczna, ze względu na jej dość niskie położenie nad horyzontem. Można ją zaobserwować wiosną przez teleskop.

Messier 84

Galaktyka soczewkowata położona w gwiazdozbiorze Panny. Odkrył ją i skatalogował 18 marca 1781 roku Charles Messier. Należy do gromady galaktyk w Pannie.

M84 - Źródło: NASA

Galaktyka leży w odległości 60 mln lat świetlnych od Ziemi. Należy do tzw. Łańcucha Markariana, charakterystycznego ciągu galaktyk ułożonych w jednej linii. Galaktykę można już ujrzeć w małym teleskopie wraz z M86. Jej średnica wynosi około 87 tys. lat świetlnych.

Messier 85

Galaktyka soczewkowata leżąca w konstelacji Warkocza Bereniki. Jest najdalej wysuniętym na północ członkiem Gromady w Pannie. Odkrył ją 4 marca 1781 roku Pierre Méchain.

M85 - źródło: NASA

M85 leży w odległości ok. 60 mln lat świetlnych od Ziemi i oddala się z prędkością około 729 km/s. Rozmiary galaktyki wynoszą ok. 124 × 96 tysięcy lat świetlnych. Galaktykę można odnaleźć przez teleskop i widać ją jako jasna mgiełka.

Messier 86

Wielka galaktyka eliptyczna znajdująca się w gwiazdozbiorze Panny. Odkrył ją i skatalogował 18 marca 1781 francuski astronom Charles Messier. Należy do gromady galaktyk w Pannie i jest położona w jej centrum.

Messier 86 - źródło: NASA

Wraz z M84 to najjaśniejsza galaktyka w Łańcuchu Markariana. Widać je bez problemu przez teleskop. Galaktyka oddalona jest o ok. 56 mln lat świetlnych. Szacuje się, że galaktyka ta zawiera około 2660 gromad kulistych.




















 

Messier 87

Wielka galaktyka eliptyczna położona w konstelacji Panny i jest to największy składnik w gromadzie w Pannie. Została odkryta 18 marca 1781 przez francuskiego astronoma Charlesa Messiera.

M87 (Virgo A) - źródło: NASA

Galaktyka oddalona jest o ok. 50 mln lat świetlnych. Jest to najbliższa nas radiogalaktyka.
Galaktyka ta należy do klasy galaktyk aktywnych ze względu na procesy zachodzące w jej jądrze i jest źródłem silnej emisji w szerokim zakresie widmowym, w szczególności radiowym. Charakterystyczny jest dżet który wylatuje z galaktyki. Dżet ten rozciąga się na odległość co najmniej 5000 lat świetlnych.

Messier 88

Galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Należy do Gromady galaktyk w Pannie. M88 odkrył 18 marca 1781 roku francuski astronom Charles Messie opisując obiekt jako "mgławicę bez gwiazd".

M88 -autor: Jschulman555

M88 jest jedną z pierwszych galaktyk sklasyfikowanych jako spiralne. Galaktyka jest oddalona o ok. 60 mln lat świetlnych. Galaktykę można wypatrzeć przez teleskop i widać ją jako mgiełkę.
 

Messier 89

Galaktyka eliptyczna położona w gwiazdozbiorze Panny i należy do gromady w Pannie. Jest to galaktyka z aktywnym jądrem klasyfikowana jako Seyfert typu 2.

M89 - źródło: NASA

Galaktyka jest widoczna już w małym teleskopie jako dość jasna mgiełka. Jest oddalona o ok. 51 mln lat świetlnych.

Messier 90

Galaktyka spiralna położona w konstelacji Panny. Odkrył ją Charles Messier 18 marca 1781 roku i jest jedną z najjaśniejszych obiektów w gromadzie w Pannie.

Messier 90 - źródło: http://hla.stsci.edu/hlaview.html

M90 oddalona jest o ok. 60 mln lat świetlnych od Ziemi. W przeciwieństwie do większości galaktyk jej światło jest przesunięte ku fioletowi, co oznacza, że galaktyka przesuwa się w kierunku Drogi Mlecznej.
Galaktykę można odnaleźć przez teleskop.

Messier 91

Galaktyka spiralna z poprzeczką położona w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki.  Jest jedną z galaktyk należących do Gromady w Pannie. Odkrył ją francuski astronom Charles Messier 18 marca 1781.

M91 - autor: Jschulman555

M91 znajduje się w odległości ok. 52 mln lat świetlnych od Ziemi. Galaktyka troszkę trudniejsza do odnalezienia przez mały teleskop, potrzebny jest ciut większy.

Messier 92

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Herkulesa. Jedna z najjaśniejszych gromad kulistych na północnym niebie. Odkrył ją 27 grudnia 1777 roku Johann Elert Bode, 18 marca 1781 roku niezależnie odkryta i skatalogowana przez Charlesa Messiera.

M92 - źródło: NASA.

Gromada jest oddalona o ok. 26700 lat świetlnych od Ziemi i ma średnicę ok. 109 lat świetlnych. Obiekt świetnie się prezentuje w teleskopie, gdzie widać rozbitą gromadę. W lornetce widać ją jako rozmyta gwiazdka.

Messier 93

Gromada otwarta położona w gwiazdozbiorze Rufy. Odkrył ją 27 grudnia 1777 roku Johann Elert Bode, 18 marca 1781 roku niezależnie odkryta i skatalogowana przez Charlesa Messiera.

M93 -źródło: 2MASS

Leży w odległości 3600 lat świetlnych od Ziemi.
Da się ją zaobserwować w teleskopie, a nawet w lornetce. Gromada miała ok. 25 lat świetlnych średnicy.













 

Messier 94

Galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Psów Gończych. Odkrył ją Pierre Méchain 22 marca 1781 roku. Dwa dni później Charles Messier dodał ją do swego katalogu.

M94 - autor: R Jay Gabany (Blackbird Obs.)

Galaktyka jest oddalona o 16 mln lat świetlnych od Ziemi. Galaktykę można zaobserwować przez mały teleskop jako jasną plamkę. Galaktyka należy do grupy galaktyk M94 zwanej też Grupą w Psach Gończych I i jest najjaśniejszą galaktyką tej grupy.














 

Messier 95

Galaktyka spiralna z poprzeczką, położona w konstelacji Lwa. Została odkryta 20 marca 1781 przez Pierre Méchaina. W katalogu Messiera od 24 marca 1781.

Messier 95 - źródło: ESO

Znajduje się w odległości 38 mln lat świetlnych od Ziemi. W małym teleskopie prezentuje się jako mglista okrągła plamka. Większy instrument ukazuje centralną poprzeczkę.

Messier 96

Galaktyka spiralna z poprzeczką położona w konstelacji Lwa, niedaleko M95. Odkrył ją 20 marca 1781 Pierre Méchain (razem z M95).

Messier 96 - ESO/Oleg Maliy

Galaktyka jest odległa o ok. 38 mln lat świetlnych od Ziemi. Średnica całej galaktyki to ok. 100000 lat świetlnych. Centrum galaktyki składa się głównie ze starych, żółtych gwiazd, ramiona natomiast zdominowane są przez gromady błękitnych, młodych gwiazd.

Messier 97

Ładna mgławica planetarna znajdująca się w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Zwana również jako "Mgławica Sowa" ze względu na jej "oczy" w centrum. Odkrył ją Pierre Méchain 16 lutego 1781 roku.

Mgławica Sowa - autor: Fryns

Odległa jest o ok. 6000 lat świetlnych od Ziemi.
Do jej zaobserwowania potrzebny jest teleskop, widać ją jako słaby dysk, a w 15+ cm teleskopie można dostrzec 2 pociemnienia w centrum wyglądające jak oczy sowy.

Messier 98

Galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Odkrył ją 15 marca 1781 Pierre Méchain wraz z sąsiednimi M99 i M100.

Messier 98 - źródło: en.wikipedia.org - Clh288

Galaktyka leży w odległości ok. 60 mln lat świetlnych od Ziemi i należy do Gromady galaktyk w Pannie. Do jej zaobserwowania potrzebny jest teleskop.









 

Messier 99

Galaktyka spiralna znajdująca się w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Jedna z jaśniejszych galaktyk w Gromadzie galaktyk w Pannie. Odkrył ją Pierre Mechain w 1781 roku.

Messier 99 - autor: Adam Block/Mount Lemmon

M99 leży w odległości ok. 60 milionów lat świetlnych. Szczególną cechą tej galaktyki są dziwnie ułożone ramiona galaktyki. Można ją zaobserwować przez teleskop, a w większym teleskopie podobno można zaobserwować strukturę spiralną.

Messier 100

Galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Odkrył ją Pierre Méchain w 1781 roku. M100 jest jednym z najjaśniejszych obiektów w Gromadzie galaktyk w Pannie.

M100 - źródło: ESO

Galaktyka jest oddalona o ok. 56 mln lat świetlnych i ma średnicę ok. 120000 lat świetlnych, czyli gdzieś tyle co nasza Droga Mleczna. Obiekt można dojrzeć przez teleskop jako sporą, słabą plamkę.

Messier 101

Przepiękna galaktyka położona w Wielkiej Niedźwiedzicy. Odkrył ją Pierre Méchain w 1781 roku. Galaktyka posiada słabe jądro i bardzo rozwinięte ramiona spiralne.

Galaktyka "Wiatraczek" - źródło: NASA & ESA

Galaktyka oddalona jest o 21 mln lat świetlnych i ma średnicę 170 tys. lat świetlnych, co sprawia, że jest większa od Drogi Mlecznej, zaś jej struktura jest podobna do naszej Galaktyki. Razem z innymi słabszymi galaktykami M101 tworzy grupę galaktyk M101. Można ją ujrzeć w lepszej lornetce lub teleskopie jako ledwo widoczna plama światła. Mimo dużej jasności, nie jest tak spektakularna i potrzeba dużego teleskopu by ujrzeć strukturę spiralną.

Messier 102

Tutaj jest bardzo dziwna sytuacja. Nie ma całkowitej pewności co do odkrytej galaktyki. 102 pozycja w katalogu Messiera nie opiera się na jego obserwacjach, lecz na obserwacjach jego przyjaciela - Pierre'a Méchaina w 1781 roku. Są dwie kandydatki na galaktykę. Albo M101, albo NGC 5866, która znajduje się w konstelacji Smoka.

NGC 5866 lub M102 - źródło: NASA, ESA

NGC 5866 leży w odległości ok. 48 mln lat świetlnych od Ziemi. Ma masę ok. 30-50% większą niż Droga Mleczna. Galaktyka widoczna jest od strony kantu, co sprawia, że wygląda jak wrzeciono, stąd mówi się na nią "Galaktyka Wrzeciono".


















 

Messier 103

Gromada otwarta znajdująca się w gwiazdozbiorze Kasjopei. Odkrył ją Pierre Méchain w 1781 roku. Jest położona niedaleko jednej z gwiazd konstelacji - Ruchbah.

Messier 103 - źródło: astroimages.de

Gromada jest bardzo młoda - jej wiek szacuje się na 25 mln lat i jest bogata w gwiazdy. Jest jedną z najbardziej oddalonych, znanych gromad otwartych - leży w odległości od 8000-9500 lat świetlnych. Da się ją odnaleźć nawet za pomocą lornetki jako mgiełka.







  

Messier 104

Bardzo ciekawa galaktyka spiralna, położona w południowej części gwiazdozbioru Panny. Odkrył ją Pierre Méchain w 1781 roku. Niezależnie odkrył ją także William Herschel w 1784 roku.

Galaktyka "Sombrero" - źródło: NASA, ESA

Galaktyka oddalona jest o ok. 30 mln lat świetlnych i nie wiadomo czy należy do jakiejś gromady galaktyk. M104 ma jasne jądro i słabo rozwinięte ramiona. Częściowo jest przysłonięta torusem gazu i pyłu. Widać ją w teleskopie, a w większym sprzęcie można dostrzec ciemną przerwę na środku mgiełki.

Messier 105

Galaktyka eliptyczna w gwiazdozbiorze Lwa. Odkrył ją Pierre Méchain w 1781 roku. Galaktyka należy do gromady galaktyk Leo I.

Messier 105 - źródło: www.messier-objects.com

M105 jest oddalona o ok. 38 mln lat świetlnych. Obiekt nie znalazł się w oficjalnej wersji katalogu Messiera, tak samo jak M106 i M107. Została dodana w 1947 roku przez Helen B. Sawyer Hogg. W 1997 odkryto w galaktyce Messier 105 supermasywną czarną dziurę o masie około 50 milionów mas Słońca.
M105 ma swoje dwie towarzyszki - NGC 3384 i NGC 3389. Trójkę galaktyk można zaobserwować przez dość duży teleskop.

Messier 106

Bardzo ładna galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Została odkryta przez Pierre Méchaina w 1781 roku.

M106 w świetle widzialnym i podczerwieni. Źródło: NASA, ESA.

M106 znajduje się w odległości ok. 23 mln lat świetlnych. W centrum galaktyki znajduje się supermasywna czarna dziura, której masę oszacowano na 40 milionów mas Słońca. W M106 zaobserwowano 2 supernowe. Galaktyka jest świetnie widoczna w teleskopie jako dość jasna i duża plamka.










 

Messier 107

Gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Wężownika. Odkrył ją Pierre Mechain w 1782 roku, oraz niezależnie w 1783 roku William Herschel, który zaobserwował pojedyncze gwiazdy.

Messier 107 - źródło: ESO

M107 leży w odległości ok. 21 000 lat świetlnych od Ziemi i zbliża się z prędkością 147 km/s. Nie jest widoczna gołym okiem, lecz można ją dostrzec za pomocą lornetki lub małego teleskopu. Gromada zawiera tysiące gwiazd skoncentrowanych w rejonie o średnicy wynoszącej tyle co ośmiokrotna odległość Słońca od najbliższej gwiazdy Proxima Centauri.

Messier 108

Galaktyka spiralna położona w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Odkrył ją w 1774 roku Pierre Mechain w 1781 roku. Niektóre źródła klasyfikują ją jako spiralną z poprzeczką.

M108 - źródło: Ole Nielsen

M108 oddalona jest o 45 milionów lat świetlnych od Ziemi. Galaktykę można zaobserwować przez teleskop i widać ją jako kreskowatą mgiełkę.

Messier 109

Ładna galaktyka spiralna z poprzeczką położona w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy, niedaleko gwiazdy Phecda. Odkrył ją Pierre Mechain w 1781 roku.

M109 - autor: Ole Nielsen

W 1789 roku niezależnie odkrył ją też William Herschel, gdzie błędnie określił ją jako mgławicę planetarną. Galaktyka jest dość trudna do znalezienia nawet przez teleskop.

Messier 110

Karłowata galaktyka eliptyczna znajdująca się w gwiazdozbiorze Andromedy, tuż obok M31 w odległości ok. 2,7 mln lat świetlnych. Odkrył ją Charles Messier w 1773 roku jednak z niewiadomych powodów nie dodał jej do swego katalogu. Dopiero w 1966 Kenneth Glyn Jones dołączył ją do katalogu Messiera na ostatniej pozycji.

Messier 110 - źródło: 2MASS

Galaktykę można zaobserwować przez teleskop wraz z Galaktyką Andromedy i M32.




















I tutaj kończymy naszą podróż po 110 pięknych obiektach z katalogu Messiera. Mam nadzieję, że się wam podobało. Jak tak to komentujcie, zadawajcie pytania, udostępniajcie i lajkujcie :)

Zapraszam także do polubienia strony na Facebooku: facebook.com/mcastronomia