McGoris #2 - Gwiazdozbiory

Układy gwiazd, które zajmują konkretną część nieba, gdzie z czasem dzięki ludzkiej wyobraźni przydzielono symboliczne kształty. Oficjalnie uznaje się jest 88 gwiazdozbiorów. Większość nazw gwiazdozbiorów pochodzi głównie z mitologii.

1. Najpopularniejsze gwiazdozbiory.

Poniżej przedstawię wam najłatwiejsze i najpopularniejsze gwiazdozbiory.


Wielki Wóz i Mały Wóz

Najpopularniejszą na całym świecie grupą gwiazd jest Wielki Wóz. Zna go każdy, nawet ci, którzy się astronomią nie interesują. Najbardziej charakterystyczny układ gwiazd północnego nieba.

Jedna ważna uwaga! To nie jest gwiazdozbiór. To jest tzw. asteryzm. Asteryzm jest to przeważnie część danego gwiazdozbioru, który przydzieloną ma swoją nazwę i nie jest zaliczany do oficjalnych konstelacji. Wielki Wóz jest częścią gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy. Oś tylnych kół, łatwego do odnalezienia przez cały rok i o każdej porze nocy Wielkiego Wozu, wskazuje na położoną tuż obok bieguna niebieskiego Gwiazdę Polarną, która wskazuje koniec dyszla Małego Wozu. Jest to także asteryzm i jest częścią konstelacji Małej Niedźwiedzicy.

Oba gwiazdozbiory są widoczne cały rok, ponieważ są to konstelacje okołobiegunowe i znajdują się blisko Gwiazdy Polarnej, która wskazuje północną oś Ziemi.

Latem widać jakby jechał pod górę, Jesienią jakby jechał lekko z góry, zimą jakby jechał z przepaści, a wiosną widać jakby dachował.
Najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy to Alioth, a w Małej Gwiazda Polarna (Polaris).


Znaczenie w mitologii.

W greckiej mitologii konstelacja wyobraża Kalisto. Śmiertelna nimfa Kalisto była jedną z wielu miłosnych zdobyczy Zeusa. Żona Zeusa Hera postanowiła ukarać ją zaraz po tym jak urodziła syna Arkasa i zamieniła Kalisto w niedźwiedzicę. Tymczasem Arkas wyrósł na młodzieńca lubiącego polować. Pewnego dnia Hera postanowiła zaprowadzić go w okolice, gdzie mieszkała jego matka. Zeus zainterweniował, kiedy nieświadomy Arkas uniósł oszczep. Umieścił matkę i syna na niebie jako Wielką Niedźwiedzicę i Małą Niedźwiedzicę (jej syna). Wściekła po takim uhonorowaniu rywalki, Hera poprosiła boga morza, by zabronił obu niedźwiedziom odpoczywać w morzu, jak to robią inne gwiazdozbiory. To jest powodem dlaczego niedźwiedzie krążą wokół bieguna. Wiele kultur starożytnych uważało, że obie niedźwiedzice, usytuowane w pobliżu bieguna niebieskiego, obracają sferę niebieską, poganiane przez Asteriona i Charę, psy pasterskie Wolarza (istnieje taki gwiazdozbiór).


Konstelacja Oriona

Zaraz po "Wielkim Wozie" najbardziej charakterystyczny i znany obszar nieba. Z szerokości geograficznej Polski widoczny od późnej jesieni do wiosny. Wspomniany został w poprzednim poście. Asteryzm Pasa Oriona przechodzi przez szerokość geograficzną równika, czyli deklinację równą 0 stopni.

Znaczenie w mitologii

Wielki myśliwy, uzbrojony w maczugę. syn Posejdona i Euriale, mąż Side, strąconej do Tartaru przez Herę. Zakochana w Orionie bogini Eos przeniosła go na Delos, gdzie zginął od ukąszenia wielkiego Skorpiona nasłanego przez boginię łowów Artemidę. Po śmierci poszedł do nieba.


Najciekawsze obiekty w Orionie

Orion zawiera mnóstwo ciekawych obiektów. Najpiękniejszym jest wspomniana w poprzednim poście Wielka Mgławica Oriona. Widoczna jest nawet gołym okiem pod ciemnym niebem jako lekkie pomglenie.

Wielka Mgławica Oriona - źródło: pl.wikipedia.org

Bardzo ciekawe są także gwiazdy. Najciekawszą gwiazdą jest Betelgeza, wskazująca prawe ramię Oriona. Jest to czerwony hiperolbrzym, który może być nawet 1000x większy od naszego Słońca i jest bliska swojej "śmierci". Jest możliwość, że w niedalekiej przyszłości wybuchnie jako supernowa. 

Potężna eksplozja gwiazdy, która spowoduje jego ogromną jasność, nawet większą niż Księżyc w pełni. Charakteryzuje się tym, że ma pomarańczowe zabarwienie i wyróżnia się na tle innych gwiazd z konstelacji Oriona. Leży w odległości ok. 600-650 lat świetlnych od nas.

Ciekawą gwiazdą jest także Rigel, która wskazuję stopę Oriona. Jest to najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze. Jest to błękitny nadolbrzym, odległy o niecałe 800 lat świetlnych i jest o 60 razy większa od naszego Słońca. Jest kilka tysięcy razy jaśniejsza niż nasze Słońce. Gdyby gwiazda znajdowała się w odległości ok. 50 lat świetlnych, byłaby tak jasna jak Wenus.

W okolicach gwiazdy Alnitak, ta od wschodu pierwsza gwiazda w pasie Oriona występują dwie mgławice wodorowe, które można zobaczyć dopiero w bardzo dużym teleskopie z odpowiednimi filtrami wąskopasmowymi. Jest to Mgławica Płomień (NGC 2024) oraz dość popularna ciemna Mgławica Koński Łeb (IC 434).

 Mgławica Płomień pod jasną gwiazdą (Alnitak) oraz Koński Łeb po prawej. źródło: apod.oa.uj.edu.pl

2. Gwiazdozbiory Zodiakalne.

Zodiaki nie występują tylko w horoskopach. Gwiazdozbiory zodiakalne to tor, po którym Słońce porusza się względem obserwatora z Ziemi w ciągu roku, wskazująca orbitę Ziemi tzw. ekliptyka. 

Część zodiaków jest przemieszczona bardziej na północną szerokość geograficzną, część na południową. Dzieje się tak, ponieważ oś Ziemi jest nachylona względem orbity Ziemi o ok. 23,44°. Dzięki temu jest wrażenie, że w lecie Słońce jest wysoko, a zimą nisko nad południem (pory roku).

Schemat orbity Ziemi i ekliptyki. Źródło: pl.wikipedia.org

Wyróżniamy 12 gwiazdozbiorów zodiakalnych. Od północy - Bliźnięta -> Rak -> Lew -> Panna (równik) -> Waga -> Skorpion -> Strzelec (na południu nisko i znowu w stronę północy) -> Koziorożec -> Wodnik( równik) -> Ryby -> Baran -> Byk - > Bliźnięta - kolejny cykl.

W lecie gdy Słońce jest w Byku, Bliźniętach, Raku, u nas na Północy Słońce zachodzi bardzo płytko, przez co są krótkie i noce nie są do końca ciemne. Gdy Słońce wchodzi w gwiazdozbiór Lwa, Panny itd. Słońce schodzi niżej pod horyzont. Wtedy noce są dłuższe i ciemniejsze. 

Jeżeli Słońce znajdzie się w Pannie lub Rybach (gdzie równik się przecina z ekliptyką) mamy równonoc. Gdy jest najniżej (czyli w Skorpionie, Strzelcu, Koziorożcu) mamy Zimę. Po gwiazdozbiorach zodiakalnych poruszają się również planety naszego Układu Słonecznego oraz Księżyc.


BLIŹNIĘTA

Bliźnięta(łac. Gemini) - dość łatwy do odnalezienia gwiazdozbiór, który posiada dwie, jasne gwiazdy - Kastor i Pollux. Pollux jest najjaśniejszą gwiazdą w gwiazdozbiorze, jest oddalona o niecałe 34 lata świetlne i jest pomarańczowym olbrzymem o 9x większym od Słońca. Kastor jest niewiele mniej jasną gwiazdą i jest to układ wielokrotny. W teleskopie można dostrzec 2 najjaśniejsze składniki bardzo blisko siebie. W dzisiejszych czasach Słońce znajduje się na tle tego gwiazdozbioru w okolicach lipca. Nocą widoczny jest od jesieni do wiosny. Można go odnaleźć patrząc się na wschód od Oriona.

RAK

Rak(łac. Cancer) - ten jest już trudniejszy do odnalezienia gwiazdozbiór. Od Bliźniąt zmierzamy na północny wschód. Można dostrzec 2 niezbyt jasne gwiazdy. Pod ciemnym niebem między tymi gwiazdami można dostrzec mgiełkę. Jest to piękna, młoda gromada gwiazd M44. Słońce znajduje się na tle tego gwiazdozbioru w okolicach sierpnia.

LEW

Lew(łac. Leo) - dość łatwo go odnaleźć ze względu na jego układ gwiazd przypominający lwa. Widoczny jest od późnej zimy do końca wiosny. Najjaśniejszą gwiazdą jest Regulus, odległa o 78 lat świetlnych. Słońce jest na tle tego gwiazdozbioru w okolicach września. W gwiazdozbiorze Lwa przez teleskop można odnaleźć sporo galaktyk. Najłatwiejszymi galaktykami do znalezienia jest tzw. Triplet Lwa, 3 galaktyki położone niedaleko siebie. Są to M65, M66 oraz NGC 3628. Odległe są o ok. 35 milionów lat świetlnych. W 20cm teleskopie widać piękne 3 mgiełki, gdzie ta NGC 3628 widać ją jako podłużną mgiełkę.

PANNA

Panna(łac. Virgo) - największy gwiazdozbiór zodiakalny na niebie i drugi co do wielkości gwiazdozbiór na niebie. Znany był już od starożytności. W Polsce widoczny najlepiej wiosną i przecina on równik. Najjaśniejsza gwiazda to Spica - kłos Panny. Jest to gwiazda zmienna, czyli taka, która stopniowo zmienia się jasność. 

Konstelacja jest najpiękniejszym do obserwacji miejscem, ze względu na ogromną ilość galaktyk jakie tam się znajdują. Jest tam Wielka Gromada Galaktyk w Pannie, oddalona o ok 60-70 mln lat świetlnych od nas, zawierająca ok. 2000 galaktyk. Najjaśniejsze z nich to wielkie galaktyki eliptyczne: M49, M60, M84, M86 i M87. 

M87 to silne źródło radiowe i promieniowania X, znane też jako Virgo A. W Pannie znajduje się punkt równonocy jesiennej, w którym ekliptyka przecina się z równikiem. Słońce na tle tego gwiazdozbioru przemieszcza się w październiku.

WAGA

Waga(łac. Libra) - Gwiazdozbiór dość trudny do znalezienia, ponieważ wiele się nie wyróżnia poza dwiema średnio jasnymi gwiazdami. Zmierzamy na południowy wschód od Panny. Słońce znajduje się na tle tego gwiazdozbioru na początku listopada. Widoczny od późnej wiosny do środka lata. Najjaśniejsza gwiazda to Zubeneschamali.

SKORPION

Skorpion(łac. Scorpio) - Gwiazdozbiór bardzo charakterystyczny i łatwy do znalezienia dość nisko nad południowym horyzontem. Najjaśniejsza gwiazda - Antares świeci pomarańczowym kolorem. Jest to czerwony nadolbrzym o wielkości zbliżonym do Betelgezy w Orionie. 

Na północ od Antaresa widać trzy gwiazdy, które tworzą przód Skorpiona. Gwiazdozbiór nie jest do końca widoczny, na południu Polski można się pokusić nisko nad horyzontem o żądło Skorpiona (gwiazda Shaula). W mitologii jest to Skorpion, który ukąsił Oriona na Delos, którego nasłała bogini Artemida, wspomniana wcześniej. Dlatego konstelacje Oriona i Skorpiona leżą prawie po przeciwnej stronie nieboskłonu. Najlepiej widoczny w czerwcu i lipcu. Na tle tego gwiazdozbioru Słońce znajduje się w grudniu.

STRZELEC

Strzelec(łac. Sagittarius) - Gwiazdozbiór najbardziej odchylony na południe, widoczny w Polsce dość nisko nad południowym horyzontem. Nie jest w pełni widoczny, lecz widać cały jego tułów, który tworzy asteryzm "czajniczka". Najlepiej widoczny latem. W okolicy tego gwiazdozbioru jest zlokalizowane centrum naszej Galaktyki - Drogi Mlecznej. Przez teleskop można tam znaleźć sporo mgławic oraz gromad gwiazd. Najjaśniejsza gwiazda to Kaus Australis. Słońce jest na tle tego gwiazdozbioru w styczniu.

KOZIOROŻEC

Koziorożec(łac. Capricornus) - Od tego gwiazdozbioru pomału zmierzamy na północ. Gwiazdozbiór jest dość łatwy do znalezienia, na lewo od Strzelca można dostrzec 2 dość jasne gwiazdki. Należą one do konstelacji koziorożca. Słońce jest na tle tego gwiazdozbioru w okolicach lutego. Widoczny w nocy od późniejszego lata do jesieni. Najjaśniejsza gwiazda to Deneb Algedi.

WODNIK

Wodnik(łac. Aquarius) - Gwiazdozbiór który jest widoczny w okolicach szerokości geograficznej równika. Lekko pochylony na południe, a przecięcie ekliptyki z równikiem jest w Rybach niedaleko granicy z Wodnikiem. W Polsce widoczny późnym latem i jesienią. Jest to jeden z najstarszych gwiazdozbiorów. Gwiazdozbiór niezbyt wyróżniający się na niebie, najlepiej widoczne są niezbyt jasne gwiazdy α i β Aquarii. Beta jest najjaśniejsza i ma też nazwę Sadalsuud. Słońce na tle tego gwiazdozbioru jest w marcu.

RYBY

Ryby(łac. Pisces) - dość spory gwiazdozbiór, który także się nie wyróżnia niczym szczególnym, podobnie jak Wodnika, jego gwiazdy nie są zbyt jasne. Jest już lekko na północ od równika.Pierwotnie wyróżniano Rybę północną i południową, jednak dla uniknięcia nieporozumień związanych z sąsiednim, odrębnym gwiazdozbiorem Ryby Południowej, dziś określeń tych nie stosuje się. Lekko na południe od gwiazdy ω Piscium znajduje się punkt równonocy wiosennej, w którym ekliptyka przecina się z równikiem. W Polsce widoczny jesienią, a Słońce znajduje się na tle gwiazdozbioru od końca marca do kwietnia.

BARAN

Baran(łac. Aries) - Najmniejszy zodiakalny gwiazdozbiór składający się z dość jasnych gwiazd niedaleko siebie. Pomimo swej niewielkiej jasności odgrywał dużą rolę w astronomii, w Baranie bowiem znajdował się punkt przecięcia ekliptyki i równika niebieskiego, tzw. punkt Barana. Mimo precesji osi Ziemi (o której napiszę niżej), przesunął się w stronę Ryb. Za ok. 600 lat przecięcie będzie w Wodniku. W Polsce widoczny od jesieni do wczesnej wiosny. Najjaśniejszą gwiazdą jest Hamal. Słońce znajduje się na tle tego gwiazdozbioru częściowo w maju.

BYK

Byk(łac. Taurus) - Bardzo charakterystyczny gwiazdozbiór, łatwy do odnalezienia. W Byku wyróżniają się dwa najbardziej znane obiekty - gromady otwarte: Hiady - mają kształt trójkąta, a w nim znajduje się najjaśniejsza gwiazda w konstelacji - świeci pomarańczowym światłem - Aldebaran. Jest to czerwony olbrzym 44 razy większy od Słońca, oddalony o niecałe 67 lat świetlnych. Oraz najpiękniejsza gromada - Plejady - siedem pięknych, młodych gwiazd, dookoła których jest widoczna lekko niebieska otoczka. Nazwa Plejady pochodzi z mitologii greckiej - córek Atlasa.
W tym gwiazdozbiorze jest także znana mgławica Krab - pozostałość po supernowej, którą zaobserwowali astronomowie w 1054r. Obecnie w centrum tej mgławicy czyha pulsar (o gwiazdach w poście #4). Słońce znajduje się na tle gwiazdozbioru od końca maja do czerwca.

3. Gwiazdozbiory okołobiegunowe północne i gwiazdozbiory północne oraz te, które przechodzą przez Drogę Mleczną- (Cefeusz, Kasjopea, Smok, Perseusz, Woźnica, Andromeda, Pegaz, Orzeł, Łabędź)
 
3.1 Kasjopeja - O tym gwiazdozbiorze wspomniałem już w poprzednim poście, gdy opisywałem jak znaleźć galaktykę Andromedy. Jest bardzo łatwy do znalezienia, bo jest widoczny cały rok i przypomina literę W. Jest w podobnej odległości od Gwiazdy Polarnej co Wielka Niedźwiedzica. Tylko po przeciwnej stronie. Poniżej mamy pokazany północ i ruch tych dwóch konstelacji dookoła Polaris. Gwiazdozbiory, które podświetlają się na żółto to konstelacje: Smoka, Cefeusza i Mała Niedźwiedzica.

Obrót Wielkiego Wozu i Kasjopei wokół Polaris - źródło: wikipedia.org

3.2 Cefeusz(łac. Cepheus) - Jest to gwiazdozbiór nieba północnego, okołobiegunowego i jest widoczny przez cały rok. Cefeusz leży blisko Drogi Mlecznej, która przechodzi przez Kasjopeję, która jest niedaleko niego. Obfituje w gwiazdy podwójne i zmienne, wśród nich bardzo znaną δ(delta) Cephei, od której nazwę wziął typ gwiazd zmiennych – cefeid. W Cefeuszu można znaleźć dwa wyjątkowe czerwone nadolbrzymy:

* Gwiazda Granat (μ Cephei): gwiazda zmienna opisana przez Williama Herschela, ma wyraźne pomarańczowe zabarwienie i jest jedną z największych znanych nam gwiazd. Jest widoczna gołym okiem i jest oddalona aż o 5258 lat świetlnych. Musi być niesamowicie jasna, jeżeli jest widoczna z takiej odległości gołym okiem. Jest o ok. 650-1420x większa od naszego Słońca.

* VV Cephei: gwiazda zmienna, oddalona o ok. 3000 lat świetlnych. Jest to układ podwójny zaćmieniowy (o tym w poście #4) większy od Słońca także ponad 1000 razy.


Najjaśniejszą gwiazdą jest Alderamin.

3.3 Smok(łac. Draco) - Znana już konstelacja dalekiej północy przez starożytne kultury. Jest widoczna cały rok. Jedna z najdawniej nazwanych konstelacji. Łatwo ją odnaleźć, gdyż otacza Małą Niedźwiedzicę. Najjaśniejszą gwiazdą jest Etamin, znajdująca się na głowie Smoka. W gwiazdozbiorze znajduje się dość znana mgławica planetarna Kocie Oko.

3.4 Perseusz(łac. Perseus) - jeden z większych gwiazdozbiorów nieba północnego. W Polsce najlepiej widoczny jest jesienią i zimą. Najjaśniejszą gwiazdą jest Mirfak. W okolicach tego gwiazdozbioru można obserwować najpopularniejszy rój meteorów - Perseidy. Pojawia się między 23 lipca a 22 sierpnia. Maksimum przypada na 12 i 13 sierpnia. Znane są także jako „łzy świętego Wawrzyńca”.

W gwiazdozbiorze Perseusza, między nim a Kasjopeją znajduje się znana gromada podwójna - h i χ Persei, dwie gromady gwiazd obok siebie, które są widoczne gołym okiem pod ciemnym niebem jako mgiełka. Rozbicie gwiazd widać już w lornetce.

3.5 Woźnica(łac. Auriga) - gwiazdozbiór łatwy do odnalezienia, widoczny jest od jesieni do wiosny na tle Drogi Mlecznej. Najjaśniejszą gwiazdą jest bardzo jasna Kapella, szósta pod względem jasności, która jest widoczna cały rok, gdy latem świeci bardzo nisko nad północnym horyzontem.
Bardzo ciekawe są 3 piękne gromady gwiazd znajdujące się niedaleko siebie: M36, M37, M38. Widoczne są już w lornetce jako małe mgiełki.

3.6 Herkules(łac. Hercules) - gwiazdozbiór nieba północnego. Znany jest głównie z tego, że nasz układ słoneczny ze względu na jego obrót wokół centrum galaktyki, zmierza w jego kierunku. Widoczny jest od wiosny do jesieni, najlepiej widać latem gdy jest w zenicie.

W gwiazdozbiorze Herkulesa znajduje się piękna gromada kulista M13, największa gromada północnego nieba. Widoczna jest już w lornetce jako mgiełkę, a w teleskopie widać rozbicie gromady na gwiazdy.

3.7 Wolarz(łac. Boötes) - gwiazdozbiór, który się charakteryzuje bardzo jasną gwiazdą - Arktur. Jest to jasna, żółtawo-pomarańczowa gwiazda, trzecia pod względem jasności na niebie. Widoczna od późnej zimy do lata. Jest oddalona o ok. 36 lat świetlnych i jest czerwonym olbrzymem ok. 25 razy większym od naszego słońca.

3.8 Łabędź(łac. Cygnus) - Jeden z bardziej wyrazistych gwiazdozbiorów nieba północnego, znany już w starożytności. W Polsce widoczny od wiosny do jesieni. Ze względu na to, że jego najjaśniejsze gwiazdy układają się na niebie w kształt krzyża, czasem nazywany jest Krzyżem Północy (nawiązanie do gwiazdozbioru Krzyża Południa). Najjaśniejsza gwiazda to Deneb. Nadolbrzym, który jest dość jasny, mimo że leży ok. 1500 lat świetlnych od nas. Przez gwiazdozbiór przechodzi Droga Mleczna. Przez lornetkę lub teleskop można podziwiać ogromny rój gwiazd.

Najjaśniejsza gwiazda Łabędzia, Deneb tworzy, wraz z Altairem z Orła oraz Wegą z Lutni, charakterystyczną formację nieba letniego – trójkąt letni.

3.9 Lutnia (łac. Lyra) - gwiazdozbiór nieba północnego, który znajduje się bardzo blisko Łabędzia. Charakteryzuje się bardzo jasną, białą gwiazdą - Wegą, piątą co do jasności gwiazdą. Gwiazdozbiór widoczny jest od wiosny do jesieni, znany jest już od starożytności.

W konstelacji leży piękna mgławica planetarna M57 (pierścień), który w większym teleskopie wygląda jak pierścień.

3.10 Orzeł(łac. Aquila) - Jest to już gwiazdozbiór bardziej równikowy, ale opiszę go ze względu odniesienia się do asteryzmu trójkąta letniego, opisanego powyżej. Najjaśniejsza gwiazda - Altair - gwiazda ciągu głównego, oddalona o 16 lat świetlnych. Konstelacja osadzona jest w okolicach Drogi Mlecznej.

3.10 Pegaz(łac. Pegasus) - duży i charakterystyczny gwiazdozbiór. Widoczny w Polsce od lata do jesieni. Łatwo go znaleźć gdyż cechuje się tym, że cztery jasne gwiazdy tworzą charakterystyczny kwadrat.

4. Gwiazdozbiory południowe niewidoczne z Polski.

Nie wszystkie gwiazdozbiory są widoczne z szerokości geograficznej Polski. Widoczne są dopiero z równika i południowej półkuli. Najpopularniejszym gwiazdozbiorem nieba południowego jest Krzyż Południa - znak, który jest umieszczony na fladze Australii, Nowej Zelandii, Samoa i Brazylii. Jest to najmniejszy gwiazdozbiór na niebie.

Ciekawe jest też to, że ok 2000-4000 lat temu ten gwiazdozbiór był widoczny z południowej Europy. Potem zniknął Europejczykom w wyniku precesji osi Ziemi o której napiszę poniżej. Tak wyglądało południowe niebo w Grecji w 1000 r.p.n.e.

Na obrazku widzicie gwiazdozbiory - Wilka (Lupus), Centaura (Centaurus), Żagla(Vela), Węgielnicy(Norma), Cyrkla (Circinus) oraz Pompy (Antlia). Te gwiazdozbiory nie są widoczne z szerokości geograficznej Polski.

Gwiazdozbiór Centaura jest bardzo ciekawy. W nim znajduje się największa na niebie gromada kulista, widoczna gołym okiem - Omega Centauri. W Polsce niewidoczna, jest maksymalnie ok. 8 stopni pod horyzontem. Na południu Europy tj. Grecja, Włochy, Turcja(tu już Azja :P) można się na nią pokusić bardzo nisko nad południowym horyzontem.


5. Precesja osi Ziemi.

Precesja jest to zjawisko, gdzie zmienia się oś obrotu danego ciała. Na Ziemi występuje i cały cykl precesji trwa ok. 26000 lat. Mimo zmiany osi Ziemi, można było obserwować na północy częściowo bardziej południowe gwiazdozbiory, jak np. wspomniany wcześniej Krzyż Południa, oraz po przeciwnej stronie zasłaniał południowy horyzont. Obecnie północną oś Ziemi wyznacza mniej więcej Gwiazda Polarna (Polaris), a południową gwiazdozbiór Oktanta. W poprzednich latach oraz w następnych gwiazdą polarną było/będzie inne miejsce na niebie.

Za ok. 2000 lat gwiazdą polarną będzie Gamma Cephei - Errai. Za ok. 5000 lat polarną będzie Alderamin - najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Cefeusza.
Za ok. 8000 lat północna oś będzie gdzieś w gwiazdozbiorze Łabędzia, a za 12000 lat będzie Wega - najjaśniejsza gwiazda gwiazdozbioru Lutni.

Więcej informacji o gwiazdozbiorach, co w nich można znaleźć napiszę w poście #3 o obserwacjach astronomicznych przez teleskop.


Udostępniajcie, lajkujcie, zadawajcie mi pytania w komentarzach a ja spróbuję na nie odpowiedzieć :)

Zapraszam także do polubienia strony na Facebooku: facebook.com/mcastronomia

ZOBACZ TEŻ: 

Relacje z obserwacji astronomicznych - Lato