1. Opis gwiazdy i jej widoczność
Wega jest białą gwiazdą ciągu głównego o typie widmowym A0V. Gwiazda jest najjaśniejszą gwiazdą w konstelacji Lutni. Można ją podziwiać jako biało-błękitną, jasną gwiazdę. Jest szóstą co do jasności na nocnym niebie (przed nią jest Arktur opisany w poprzednim poście).
Znajduje się bliżej niż Arktur, w odległości ok. 25 lat świetlnych.
Wega jest znacznie jaśniejsza i gorętsza niż Słońce. Jej średnia temperatura powierzchni wynosi 9600 K podczas, gdy Słońce ma tylko 5700K. Temperatura Wegi jest niejednorodna. Przy biegunach gwiazda jest gorętsza (ok. 10150K) niż na równiku (ok. 7950K).
Gwiazda ma większą średnicę od Słońca, jest ok. 2,5 raza większa. Jej masa to ok. 2.1 mas Słońca.
Gdybyśmy wstawili Wegę na miejsce Słońca, gwiazda widoczna z Ziemi miałaby nawet ok. -30 magnitudo jasności a na niej temperatura mogłaby sięgnąć kilkaset stopni Celsjusza.
Ze względu na jej dużą prędkość obrotu wokół własnej osi (ok. 20 km/s) sprawia, że kształt gwiazdy jest lekko jajowaty. Wega jest do nas zwrócona biegunem.
 |
| Porównanie wielkości Słońca i Wegi. Zauważyć można elipsoidalny kształt Wegi spowodowany dużą rotacją. |
Wega jest jedną z najjaśniejszych gwiazd w gwiezdnym sąsiedztwie. Jest ok. 40 razy jaśniejsza od naszego Słońca.
Wega jest bardzo bogata w wodór. Wykazuje bardzo słabe linie emisyjne innych pierwiastków niż wodór i hel. Ogólnie gwiazdy o typie widmowym A charakteryzują się największą ilość wodoru i praktycznie brakiem cięższych metali.
Wega z północy Polski jest widoczna cały rok . Od wiosny mknie od północnego wschodu, latem przechadza się wysoko w pobliżu zenitu, po czym jesienią przemieszcza się na północny zachód.
Zimą widoczna jest bardzo nisko nad północnym horyzontem. Ale, na południu Polski możemy już ujrzeć zachód Wegi. Delikatnie chowa się zimą pod północny horyzont.
 |
| Wega nad i pod północnym horyzontem zimą - po lewej - widok z Gdańska, po prawej z Krakowa. |
2. Wega i pas asteroid (hipotetyczny układ planetarny)
NASA oraz ESA odkryły coś ciekawego. Za pomocą teleskopu Spitzera oraz Herschela dokonano obserwacji w podczerwieni i wykryto dwa pasy asteroid - wewnętrzny, ciepły oraz zewnętrzny, chłodny.
To oznacza, że układ Wega bardzo przypomina nasz Układ Słoneczny - Pas wewnętrzny przypomina nasz pas planetoid między Marsem a Jowiszem, a zewnętrzny - nasz Pas Kuipera. Istnieje możliwość, że mogą tam istnieć planety tak jak u nas.
 |
| Artystyczna wizja pasu planetoid przy gwieździe Wega - źródło: NASA/JPL-Caltech |
3. Jasność Wegi
Jasność obserwacyjna Wegi jest bardzo bliska 0.00 magnitudo. Prawdopodobnie od niej mogła się zacząć jednostka magnitudo. W czasach Ptolemeusza niejaki Hipparchos z Nikei - grecki matematyk, filozof i astronom - sklasyfikował gwiazdy pod względem blasku. Najjaśniejsze gwiazdy miały wartość 1, a najmniej jasne - 6. Wtedy Wega prawdopodobnie została uznana przez Ptolemeusza za wartość 0 magnitudo.
4. Ruch własny Wegi
Według pomiarów z satelity Hipparchos, w swoim ruchu wokół centrum galaktyki gwiazda zbliża się do nas. Za ok. 210 000 lat gwiazda Wega stanie się jaśniejsza niż Syriusz i ona będzie najjaśniejszą gwiazdą na niebie. A będzie to dlatego, że Syriusz wówczas będzie się oddalał i będzie mniej jasny niż Wega, która za 290 000 lat będzie w odległości 17,1 roku świetlnego i osiągnie jasność -0,81 magnitudo.
5. Wega jako dawna Gwiazda Polarna
Ok. 14000 lat p.n.e gwiazda była bardzo blisko bieguna północnego. Jednak wskutek precesji osi Ziemi biegun północny się przesunął i obecnie wyznacza go gwiazda Polaris - najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Małej Niedźwiedzicy.
Za ok. 12000 lat Wega znów stanie się Gwiazdą Polarną.
 |
| Zmiany bieguna północnego Ziemi wskutek precesji. |
Jeżeli wam się podobało, to udostępniajcie, piszcie w komentarzach. Pozdrawiam, McGoris :)
Zapraszam także do polubienia strony na Facebooku: facebook.com/mcastronomia
Bardzo ciekawe proszę o wiecej
OdpowiedzUsuń