1. Alfa Centauri oraz Proxima
Najbardziej znany układ i najbliższe nam gwiazdy. Układ potrójny gwiazd - Główne składniki:
Alfa Cen A - żółta gwiazda ciągu głównego o typie widmowym G2V, czyli takim jak nasze Słońce. Jest trochę większa od Słońca, ok 20% większa. Gwiazda znajduje się w odległości 4,3 roku świetlnego.
Alfa Cen B - nieco chłodniejsza gwiazda od składnika A, pomarańczowy karzeł o typie widmowym K1V. Jest też mniejsza od Alfa Cen A, a także od naszego Słońca. Jej promień wynosi ok. 0.85x promień Słońca. Gwiazda znajduje się w odległości 4,3 roku świetlnego.
Alfa Cen C (Proxima) - chłodniejszy czerwony karzeł ok. 10x mniejszy od naszego Słońca o typie widmowym M6Ve. Jej temperatura powierzchni to ok. 3000 K. Jest oddalona o 4,2 roku świetlnego i czyni ją to najbliższą nam gwiazdą (oprócz Słońca oczywiście :)).
Gwiazdy są niewidoczne z szerokości geograficznej Europy.
 |
| Porównanie wielkości Słońca do składników układu Alfa Cen. |
2. Gwiazda Barnarda
Czerwony karzeł o typie widmowym M4.0V położona w gwiazdozbiorze Wężownika. Odległość szacuje się na ok. 5,9 roku świetlnego. Gwiazda nie jest widoczna gołym okiem, tylko przez większy teleskop. Jej jasność to ok. 11 mag. Jej promień to ok. 0,15-0,20 promieni Słońca, a jej masa to ok. 0,15-0,17 mas Słońca
Gwiazda ta została nazwana na cześć amerykańskiego astronoma Edwarda Barnarda, który w 1916 obliczył wartość jej ruchu własnego – 10,3 sekundy kątowej na rok. Czyni ją to najszybciej poruszającą się gwiazdą na niebie.
3. Wolf 359
Bardzo mało masywny czerwony karzeł położony w gwiazdozbiorze Lwa, niewidoczny gołym okiem. Jej promień to ok. 0,16 promieni Słońca, a jej masa to tylko niecałe 10% masy Słońca.
Leży w odległości 7,8 roku świetlnego. Typ widmowy to M6.5V.
Jest to młoda gwiazda, licząca mniej niż miliard lat, która ze względu na niewielką masę będzie przebywać w ciągu głównym (czyli fuzja wodoru w hel) jeszcze przez dziesiątki miliardów lat.
Jest ok. 1000 razy mniej jasna od naszej dziennej gwiazdy.
4. Gliese 411 (Lalande 21185)
Czerwony karzeł położony w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy również niewidoczny gołym okiem. Jej promień to ok. 0,39x promień Słońca. Jej masa to ok. 0,46 masy Słońca. Leży w odległości ok. 8,31 roku świetlnego.
W latach 50 szacowano tam istnienie układu planetarnego. Użyto płytek fotograficznych zrobionych za pomocą 24-calowego teleskopu. Jednak dalsze badania zmniejszyły pewność czy planety tam istnieją.
5. Syriusz
Najjaśniejsza gwiazda na naszym niebie. Jej jasność to ok. -1,47 mag i czyni ją bardzo wyróżniającą gwiazdą na zimowym, nocnym niebie. Jest to biała gwiazda ciągu głównego o typie widmowym A1Vm. Jest ok. 1,7x większa od naszego Słońca. Leży w odległości ok. 8,6 roku świetlnego.
Nazwa gwiazdy pochodzi ze starogreckiego Σείριος Sirious(gorący,ognisty).
Syriusz jest gwiazdą podwójną. Główny składnik (Syriusza A) okrąża biały karzeł Syriusz B.
6. Luyten 726-8 (UV Ceti)
Układ podwójny dwóch czerwonych karłów położonych w konstelacji Wieloryba o typach widmowych M5.5V (składnik A) oraz M6V. Oddalone są o 8,7 roku świetlnego od Ziemi.
Obie gwiazdy są małe, ok. 14% wielkości naszego Słońca. Składnik B jest gwiazdą zmienną rozbłyskową - nadano na jej cześć klasę gwiazd zmiennych typu UV Ceti. Obie gwiazdy są ok. 2500x mniej jasne od naszego Słońca. Gwiazdy są niewidoczne gołym okiem.
7. V1216 Sagitarii (Ross 154)
Czerwony karzeł znajdujący się w gwiazdozbiorze Strzelca. Leży w odległości ok. 9,7 roku świetlnego od nas i jej typ widmowy to M3,5V. Gwiazda jest ok. 4x mniejsza od naszego Słońca a jej masa wynosi ok. 17% masy Słońca, co czyni ją gwiazdą mało masywną. Jest to gwiazda zmienna rozbłyskowa.
8. HH Andromedae (Ross 248)
Czerwony karzeł położony w gwiazdozbiorze Andromedy. Oddalona o 10,3 roku świetlnego od Ziemi. Jej typ widmowy to M6V, a jej promień wynosi ok 16% promienia Słońca. Jest to gwiazda zmienna rozbłyskowa.
9. Epsilon Eridani (Ran)
Pomarańczowy karzeł położony w gwiazdozbiorze Erydanu. Jej typ widmowy to K2V i jest oddalona o 10,45 roku świetlnego od Ziemi. Jej rozmiar to ok. 0,735x rozmiaru Słońca, a jej masa to ok. 80% masy Słońca. Gwiazda ma większą aktywność magnetyczną niż nasze Słońce.
Wokół tej gwiazdy prawdopodobnie krążą planety Epsilon Eridani b oraz c. Odkryto także 2 pasy asteroid wokół gwiazdy w odległościach: 3 AU oraz 20 AU. Jeszcze wokół gwiazdy istnieje pas pyłowy w odległości od 35-100 AU. Widać ją gołym okiem jako słabą gwiazdkę.
10. FI Virginis (Ross 128)
Czerwony karzeł położony w konstelacji Panny. Niewidoczny gołym okiem. Jest około 5x mniejsza od naszej gwiazdy, a jej masa wynosi 0.15 masy Słońca. Oddalona jest o 10,89 lat świetlnych od Ziemi. Jej jasność wynosi ok. 0.00029x jasności Słońca.
11. EZ Aquarii
Układ potrójny gwiazd położonych w konstelacji Wodnika. Leżą w odległości 11,3 roku świetlnego od Ziemi. Są to czerwone karły typu widmowego M5V, Pierwszy składnik, EZ Aquarii AC - jest gwiazdą spektroskopowo podwójną. Trzeci składnik Ez Aquarii B okrąża AC w ciągu 823 dni. Mają ok 10x mniejszą masę niż Słońce.
12. Procjon
Układ podwójny gwiazd położonych w gwiazdozbiorze Małego Psa. Jest to najjaśniejsza gwiazda w konstelacji i wyraźnie widoczna na niebie. Najjaśniejszy składnik Procjon A - jest to żółto-biały podolbrzym o typie widmowym F5IV/V - opuszczająca już ciąg główny i wchodzi powoli w stadium olbrzyma. Gwiazda jest ok. 2x większa od Słońca. Gwiazdę okrąża biały karzeł - Procjon B. Oddalona jest o ok. 11,4 roku świetlnego od Ziemi.
13. 61 Cygni
Zwana również gwiazdą Bessela - układ podwójny dwóch pomarańczowych karłów o typach widmowych K5V i K7V. Układ leży w odległości ok. 11,4 lat świetlnych od Ziemi. Promień 61 Cygni A wynosi ok. 0,72 promienia Słońca, a 61 Cygni B wynosi ok. 0,67 promienia Słońca.
61 Cygni jest gwiazdą o jednym z największych ruchów własnych – w ciągu 150 lat przesuwa się na ziemskim niebie o mniej więcej długość średnicy tarczy Księżyca.
Gwiazda jest widoczna w lepszych warunkach, a przez teleskop można je bez problemu rozdzielić.
14. Epsilon Indi
Układ potrójny składający się z głównego składnika - pomarańczowego karła o średnicy ok. 73% mniejszej od średnicy Słońca (Epsilon Indi A) - typu widmowego K5V oraz dwóch brązowych karłów (Epsilon Indi Ba/Bb). Gwiazdy oddalone są o ok. 11,8 roku świetlnego od Ziemi.
Gwiazda A jest ok. 25% mniej masywna od Słońca.
15. Tau Ceti
Żółty karzeł położony w gwiazdozbiorze Wieloryba. Jej typ widmowy to G8.5V. Oddalony o ok. 11,9 roku świetlnego od nas. Jej rozmiar jest ciut mniejszy od Słońca i gwiazda jest trochę chłodniejsza i mniej aktywna. Wokół gwiazdy Tau Ceti odkryto 5 planet - b,c,d,e,f.
A na koniec - kompilacja rozmiarów powyższych gwiazd, porównanych do wielkości Słońca:
Jeśli wam się podobało to udostępniajcie, w komentarzach zadawajcie pytania. Pozdrawiam, McGoris :)
Czerwony karzeł o typie widmowym M4.0V położona w gwiazdozbiorze Wężownika. Odległość szacuje się na ok. 5,9 roku świetlnego. Gwiazda nie jest widoczna gołym okiem, tylko przez większy teleskop. Jej jasność to ok. 11 mag. Jej promień to ok. 0,15-0,20 promieni Słońca, a jej masa to ok. 0,15-0,17 mas Słońca
Gwiazda ta została nazwana na cześć amerykańskiego astronoma Edwarda Barnarda, który w 1916 obliczył wartość jej ruchu własnego – 10,3 sekundy kątowej na rok. Czyni ją to najszybciej poruszającą się gwiazdą na niebie.
 |
| Ruch własny na przestrzeni 20 lat. Autor: |
3. Wolf 359
Bardzo mało masywny czerwony karzeł położony w gwiazdozbiorze Lwa, niewidoczny gołym okiem. Jej promień to ok. 0,16 promieni Słońca, a jej masa to tylko niecałe 10% masy Słońca.
Leży w odległości 7,8 roku świetlnego. Typ widmowy to M6.5V.
Jest to młoda gwiazda, licząca mniej niż miliard lat, która ze względu na niewielką masę będzie przebywać w ciągu głównym (czyli fuzja wodoru w hel) jeszcze przez dziesiątki miliardów lat.
Jest ok. 1000 razy mniej jasna od naszej dziennej gwiazdy.
4. Gliese 411 (Lalande 21185)
Czerwony karzeł położony w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy również niewidoczny gołym okiem. Jej promień to ok. 0,39x promień Słońca. Jej masa to ok. 0,46 masy Słońca. Leży w odległości ok. 8,31 roku świetlnego.
W latach 50 szacowano tam istnienie układu planetarnego. Użyto płytek fotograficznych zrobionych za pomocą 24-calowego teleskopu. Jednak dalsze badania zmniejszyły pewność czy planety tam istnieją.
5. Syriusz
Najjaśniejsza gwiazda na naszym niebie. Jej jasność to ok. -1,47 mag i czyni ją bardzo wyróżniającą gwiazdą na zimowym, nocnym niebie. Jest to biała gwiazda ciągu głównego o typie widmowym A1Vm. Jest ok. 1,7x większa od naszego Słońca. Leży w odległości ok. 8,6 roku świetlnego.
Nazwa gwiazdy pochodzi ze starogreckiego Σείριος Sirious(gorący,ognisty).
Syriusz jest gwiazdą podwójną. Główny składnik (Syriusza A) okrąża biały karzeł Syriusz B.
6. Luyten 726-8 (UV Ceti)
Układ podwójny dwóch czerwonych karłów położonych w konstelacji Wieloryba o typach widmowych M5.5V (składnik A) oraz M6V. Oddalone są o 8,7 roku świetlnego od Ziemi.
Obie gwiazdy są małe, ok. 14% wielkości naszego Słońca. Składnik B jest gwiazdą zmienną rozbłyskową - nadano na jej cześć klasę gwiazd zmiennych typu UV Ceti. Obie gwiazdy są ok. 2500x mniej jasne od naszego Słońca. Gwiazdy są niewidoczne gołym okiem.
7. V1216 Sagitarii (Ross 154)
Czerwony karzeł znajdujący się w gwiazdozbiorze Strzelca. Leży w odległości ok. 9,7 roku świetlnego od nas i jej typ widmowy to M3,5V. Gwiazda jest ok. 4x mniejsza od naszego Słońca a jej masa wynosi ok. 17% masy Słońca, co czyni ją gwiazdą mało masywną. Jest to gwiazda zmienna rozbłyskowa.
8. HH Andromedae (Ross 248)
Czerwony karzeł położony w gwiazdozbiorze Andromedy. Oddalona o 10,3 roku świetlnego od Ziemi. Jej typ widmowy to M6V, a jej promień wynosi ok 16% promienia Słońca. Jest to gwiazda zmienna rozbłyskowa.
9. Epsilon Eridani (Ran)
Pomarańczowy karzeł położony w gwiazdozbiorze Erydanu. Jej typ widmowy to K2V i jest oddalona o 10,45 roku świetlnego od Ziemi. Jej rozmiar to ok. 0,735x rozmiaru Słońca, a jej masa to ok. 80% masy Słońca. Gwiazda ma większą aktywność magnetyczną niż nasze Słońce.
Wokół tej gwiazdy prawdopodobnie krążą planety Epsilon Eridani b oraz c. Odkryto także 2 pasy asteroid wokół gwiazdy w odległościach: 3 AU oraz 20 AU. Jeszcze wokół gwiazdy istnieje pas pyłowy w odległości od 35-100 AU. Widać ją gołym okiem jako słabą gwiazdkę.
10. FI Virginis (Ross 128)
Czerwony karzeł położony w konstelacji Panny. Niewidoczny gołym okiem. Jest około 5x mniejsza od naszej gwiazdy, a jej masa wynosi 0.15 masy Słońca. Oddalona jest o 10,89 lat świetlnych od Ziemi. Jej jasność wynosi ok. 0.00029x jasności Słońca.
11. EZ Aquarii
Układ potrójny gwiazd położonych w konstelacji Wodnika. Leżą w odległości 11,3 roku świetlnego od Ziemi. Są to czerwone karły typu widmowego M5V, Pierwszy składnik, EZ Aquarii AC - jest gwiazdą spektroskopowo podwójną. Trzeci składnik Ez Aquarii B okrąża AC w ciągu 823 dni. Mają ok 10x mniejszą masę niż Słońce.
12. Procjon
Układ podwójny gwiazd położonych w gwiazdozbiorze Małego Psa. Jest to najjaśniejsza gwiazda w konstelacji i wyraźnie widoczna na niebie. Najjaśniejszy składnik Procjon A - jest to żółto-biały podolbrzym o typie widmowym F5IV/V - opuszczająca już ciąg główny i wchodzi powoli w stadium olbrzyma. Gwiazda jest ok. 2x większa od Słońca. Gwiazdę okrąża biały karzeł - Procjon B. Oddalona jest o ok. 11,4 roku świetlnego od Ziemi.
13. 61 Cygni
Zwana również gwiazdą Bessela - układ podwójny dwóch pomarańczowych karłów o typach widmowych K5V i K7V. Układ leży w odległości ok. 11,4 lat świetlnych od Ziemi. Promień 61 Cygni A wynosi ok. 0,72 promienia Słońca, a 61 Cygni B wynosi ok. 0,67 promienia Słońca.
61 Cygni jest gwiazdą o jednym z największych ruchów własnych – w ciągu 150 lat przesuwa się na ziemskim niebie o mniej więcej długość średnicy tarczy Księżyca.
Gwiazda jest widoczna w lepszych warunkach, a przez teleskop można je bez problemu rozdzielić.
14. Epsilon Indi
Układ potrójny składający się z głównego składnika - pomarańczowego karła o średnicy ok. 73% mniejszej od średnicy Słońca (Epsilon Indi A) - typu widmowego K5V oraz dwóch brązowych karłów (Epsilon Indi Ba/Bb). Gwiazdy oddalone są o ok. 11,8 roku świetlnego od Ziemi.
Gwiazda A jest ok. 25% mniej masywna od Słońca.
15. Tau Ceti
Żółty karzeł położony w gwiazdozbiorze Wieloryba. Jej typ widmowy to G8.5V. Oddalony o ok. 11,9 roku świetlnego od nas. Jej rozmiar jest ciut mniejszy od Słońca i gwiazda jest trochę chłodniejsza i mniej aktywna. Wokół gwiazdy Tau Ceti odkryto 5 planet - b,c,d,e,f.
A na koniec - kompilacja rozmiarów powyższych gwiazd, porównanych do wielkości Słońca:
Jeśli wam się podobało to udostępniajcie, w komentarzach zadawajcie pytania. Pozdrawiam, McGoris :)
Zapraszam także do polubienia strony na Facebooku: facebook.com/mcastronomia
Fajny artykuł. Super się czyta i troche informacji jest.
OdpowiedzUsuńFajne podsumowanie
OdpowiedzUsuńTylko Syriusz jest gwiazda potrójną!
Źródło?
UsuńJaki znaczek trzeba nalepic przy wysyłce do Proximy, zwykły czy E43.
OdpowiedzUsuńOby tylko nam autostrady nie wybudowali