poniedziałek, 18 grudnia 2017

McGoris #66 - Niebo świąteczne 2017/2018 - co zobaczymy w okresie Świąt na niebie oraz życzenia świąteczne!

Co możemy zaobserwować na niebie podczas ferii świątecznych? I oczywiście przy okazji wszystkim astro-maniakom życzę Wesołych Świąt!!




Minęła już połowa grudnia. Na dworze temperatury sięgają nieraz do minusowych temperatur oraz często jest już pełno śniegu. W grudniu są najkrótsze dni w roku oraz najdłuższe noce. Długie noce pozwalają nam dłuuugo cieszyć się magią nocnego nieba. Noc astronomiczna (gdy słońce schodzi 18 stopni pod horyzont) zachodzi już przed godziną szóstą wieczorem.


1. 21 grudnia, godz. 17:28


Początek astronomicznej zimy. Jest to najkrótszy dzień w roku i najdłuższa noc. W tym dniu Słońce wchodzi w tzw. punkt koziorożca, który obecnie jest w konstelacji Strzelca (z powodu precesji osi Ziemi). Słońce jest wtedy najniżej na półkuli północnej, a najwyżej na półkuli południowej, gdzie rozpoczyna się astronomiczne lato.

Wschód i zachód Słońca tego dnia:



(Polska północna, Gdańsk):


Wschód Słońca: 8:02
Zachód Słońca: 15:22



(Polska centralna, Warszawa):


Wschód Słońca: 7:41
Zachód Słońca: 15:24


(Polska południowa, Zakopane):


Wschód Słońca: 7:31
Zachód Słońca: 15:42


2. 24 grudnia - Wigilia, pierwsza gwiazdka na niebie.


Jak mówi tradycja, do stołu zasiadamy, gdy na niebie pojawi się pierwsza gwiazda. Jaką gwiazdę i gdzie wypatrywać? Zaraz po zachodzie jako pierwsza powinna nam się ujawnić gwiazda Wega - najjaśniejsza gwiazda w konstelacji Lutni oraz Capella - najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Woźnicy.
Wegi należy szukać wysoko nad zachodnim horyzontem, a Capellę na północnym wschodzie.

Wega jest białą gwiazdą ciągu głównego o typie widmowym A0V. Jest gorętsza od naszego Słońca i 2,5 większa. Jej ogromna prędkość obrotu wokół własnej osi powoduje, że gwiazda jest lekko jajowata.

Capella jest to układ poczwórny z dwoma parami gwiazd. Pierwsza posiada dwa najjaśniejsze składniki: Capella Aa oraz Capella Ab

Są to dwa olbrzymy, obiegające się bardzo blisko siebie, Aa o typie widmowym K0III oraz Ab o typie widmowym G1III. Są to gwiazdy dużo większe od naszego Słońca - Aa jest ok. 12x większa a Ab jest o ok. 8,8x większa.

Druga para to słabe czerwone karły: Capella H i Capella L


2. Gwiazdozbiory


2.1 Niebo zaraz po zachodzie

Wieczorem zaraz po zachodzie możemy ujrzeć jeszcze gwiazdozbiory jesienne. Nad zachodnim horyzontem zobaczymy zachodzącego Orła w towarzystwie Łabędzia oraz Herkulesa.
W zenicie będą towarzyszyły nam gwiazdozbiory: Perseusza, Kasjopei oraz Andromedy.
Nad południowym horyzontem wysoko będzie przechadzać Pegaz a poniżej Wieloryb oraz Wodnik.
Na wschodzie coraz wyżej pojawia się Byk z Woźnicą, a na horyzoncie majaczy Orion.

Gwiazdozbiory widoczne wieczorem, godz. 18:00
Wysokie położenie konstelacji Andromedy pozwoli nam na podziwianie pięknej Galaktyki Andromedy - najbliższej nam galaktyki. Widać ją nawet gołym okiem jako słabą mgiełkę, a w teleskopie pokaże nam już jej szczegóły.

Widok na M31 pod bardzo ciemnym niebem w 20cm teleskopie.

W gwiazdozbiorze Kasjopei mamy spore bogactwo gromad otwartych. Najładniejsze z nich to gromada Ważka (NGC 457), oraz M103, które warto ujrzeć już w małym teleskopie.


Gwiazdozbiór Wodnika ucieka już nam na zachód, więc jak chcemy odnaleźć Neptuna, który obecnie się w tej konstelacji znajduje musimy się pośpieszyć.
W konstelacji Ryb możemy odnaleźć planetę Uran. Przy bardzo ciemnym niebie możemy go odnaleźć w postaci słabej gwiazdki. Żeby ujrzeć tarczę planety potrzebujemy co najmniej średniego teleskopu i dużego powiększenia. W mniejszych teleskopach czy lornetce będzie widoczny jako punkt światła.

W gwiazdozbiorze Wieloryba, Ryb, Erydanu lub Pieca w teleskopie możemy odnaleźć mnóstwo słabo świecących galaktyk.


2.2 Niebo późnym wieczorem

Konstelacje jesienne uciekają już na zachód, a nieboskłon zaczynają dominować gwiazdozbiory zimowe. Nad południowym horyzontem pojawia się król zimowego nieba - Orion wraz z Wielkim Psem (z najjaśniejszą gwiazdą na niebie - Syriuszem) i Małym Psem, galopującym na wschód od niego Jednorożcem, a wysoko widoczne są Bliźnięta oraz Byk.

Gwiazdozbiory widoczne późnym wieczorem - godz. 22:00

Najlepszy okres na podziwianie skarbów. Najbardziej rzuca się najpiękniejsza gromada otwarta na naszym niebie - Plejady. Pięknie prezentuje się w lornetce, a w teleskopie pod bardzo ciemnym niebem dostrzeżemy słabo świecącą, otaczającą te gwiazdy mgławicę refleksyjną.

Plejady widoczne są wyraźnie gołym okiem.
 W gwiazdozbiorze Woźnicy możemy podziwiać trzy piękne gromady otwarte, które leżą blisko siebie i widoczne są już w lornetce. Mowa tu o M36, M37 oraz M38.

W teleskopie są przepiękne.

Najbardziej spektakularnym obiektem na zimowym niebie jest oczywiście Wielka Mgławica Oriona - M42. Jest to najbliższa nam mgławica emisyjna i najjaśniejsza. Przy ciemnym niebie widoczna jest nawet gołym okiem.


W teleskopie pod bardzo ciemnym niebem bajka. Szkic zrobiłem pod takim średnim niebem.
Oprócz niej w Orionie jest ogromna ilość skarbów. Najładniejsze z nich to ciemna mgławica Koński Łeb wraz z mgławicą Płomień oraz Pętle Barnarda. Prawdziwe ich piękno ujawnią dopiero długo naświetlane fotografie.

Jedna z gwiazd w Orionie jest bardzo ciekawa. Jest to Betelgeza. Jest to kandydatka na supernową, która może w każdej chwili rozbłysnąć bardzo jasno na naszym niebie. Wyróżnia się na tle innych gwiazd z Oriona swoim pomarańczowym kolorkiem.

Jeśli chcesz poznać więcej skarbów z Oriona przejdź >> TUTAJ <<


Przez cały nieboskłon rozlega się słaba wstęga drugiej strony Drogi Mlecznej. W niej możemy odnaleźć niezliczoną ilość gromad otwartych oraz obszarów mgławicowych HII.


2.3 Niebo poranne. 

Nad ranem zaczynają coraz wyżej wzbijać się już gwiazdozbiory wiosenne. Wysoko zobaczymy już gwiazdozbiór Lwa oraz Hydrę. Na wschodzie pojawia się gwiazdozbiór Wolarza z jasną gwiazdą - Arkturem oraz Pannę, a na północnym wschodzie ujrzymy Herkulesa wraz z Lutnią. Wielka Niedźwiedzica widoczna jest w zenicie.

Gwiazdozbiory widoczne nad ranem - godz. 4:30

Zaczynają wzbijać się planety Jowisz oraz Mars. Jowisz będzie najjaśniejszym obiektem porannego nieba. W gwiazdozbiorach: Panna, Lew, Wielkiej Niedźwiedzicy oraz Warkoczu Bereniki znajdziemy niezliczoną ilość przepięknych galaktyk. Jednak by je obserwować wieczorem a nie ranem, trzeba poczekać do wiosny.

Bohaterem porannego nieba będzie Merkury, która będzie widoczna o świcie w Boże Narodzenie i kilka dni po nim. Będzie to słaba gwiazdka na tle coraz bardziej jasnego nieba.

Widok na Merkurego, Jowisza oraz Marsa - 25 grudnia, godz. 6:30

3. Księżyc

Dziś, gdy piszę tego posta, tj. 18.12.2017 mamy nów. Księżyc będzie powoli się pokazywał, więc jak masz zaplanowane obserwacje obiektów mgławicowych, to zaplanuj je przed świętami. Pierwszą kwadrę będziemy mieli w drugi dzień świąt - 26 grudnia, zaś pełnię ujrzymy w dzień Nowego Roku - 1 stycznia.


W sylwestrową noc, o godzinie ok 2:20 w nocy będziemy widzieli ciekawe zjawisko. Będzie to zakrycie najjaśniejszej gwiazdy gwiazdozbioru Byka - Aldebarana przez Księżyc. W tym miesiącu - 8 grudnia było też zakrycie innej jasnej gwiazdy - Regulusa (z konstelacji Lwa). Dość rzadkie zjawisko.


WESOŁYCH ŚWIĄT!!

Życzę wszystkim astro-amatorom, miłośnikom ciemnego nieba i nie tylko - Wesołych Świąt oraz Szczęśliwego Nowego Roku!!! Oby pogoda dopisała, pierwsza gwiazdka wam zaświeciła, pogodnego nieba, świetnego seeingu, najlepszych i niepowtarzalnych zjawisk na niebie oraz miłego spędzenia czasu z rodziną i bliskimi! Życzy McGoris!



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz