McGoris #77 - Najjaśniejsze gwiazdy na niebie - cz.6 - Syriusz

Najjaśniejsza gwiazda na nocnym niebie - Syriusz, piękny klejnot zimowych, mroźnych nocy.

1. Opis gwiazdy i jej widoczność

Syriusz to najjaśniejsza gwiazda na nocnym niebie. Jej jasność obserwowana wynosi -1,47 magnitudo. Widoczna jest głównie zimą, gdzie wraz z jasnymi gwiazdami z gwiazdozbioru Oriona przepięknie się prezentuje podczas mroźnych, zimowych nocy. Odnajdziemy ją nisko nad południowym horyzontem.

Syriusz jest najjaśniejszą gwiazdą z konstelacji Wielkiego Psa, który jest powiązany z Orionem. Syriusz to był jeden z dwóch psów myśliwego Oriona.

Syriusz jest jedną z najbliższych nas gwiazd, dzieli nas do niej ok. 8,6 roku świetlnego.

Jest to biała gwiazda ciągu głównego o typie widmowym A1V, ok. 1,7 razy większa i ok. 2.063x masywniejsza od naszego Słońca. Jest także 25x jaśniejsza od naszego Słońca.
Temperatura powierzchni gwiazdy to ok. 9940 K. Czyli jest gorętsza od naszej gwiazdy.
Gdybyśmy wstawili Syriusza na miejsce Słońca, na Ziemi temperatura dochodziłaby nawet do paruset stopni Celsjusza i byłoby sporo jaśniej.

Porównanie wielkości Słońca i Syriusza A.

Syriusz to układ podwójny. Bardzo ciekawy układ, gdyż drugi składnik - Syriusz B to biały karzeł o typie widmowym DA2. Prawdopodobnie była to kiedyś gwiazda podobna do Syriusza A, która po spaleniu swojego paliwa wodorowego przekształciła się w czerwonego olbrzyma, który po zapadnięciu się przyjął postać białego karła.
Syriusz B jest niewiele mniejszy od naszej planety Ziemi, a posiada masę nawet nieco większą niż nasze Słońce!

Porównanie wielkości białego karła Syriusza B do Ziemi.

Syriusz B jest bardzo gorący - jej temperatura wynosi aż 25000 K.

Pozycja Syriusza B wraz z największym składnikiem. Teraz jest najlepszy okres na jego obserwacje oraz przez całe lata 20te.

Syriusz B przez teleskop

Syriusz B okrąża Syriusza A po dość ekscentrycznej orbicie w odległości od 8,2 AU do 31,5 AU.
Obecnie jest najbardziej oddalona od najjaśniejszego składnika dzięki czemu jest większa szansa na dostrzeżenie jej przez amatorski teleskop.

Bardzo dużym problemem w zaobserwowaniu Syriusza B jest: Po pierwsze - bardzo silny blask Syriusza A bardzo utrudnia widoczność w pobliżu gwiazdy, a po drugie - ogromna różnica w jasności 2 składników. Jasność Syriusza B to tylko 8,4 magnitudo. To jest prawie aż 10 magnitudo różnicy.
Żeby dostrzec Syriusza B potrzebujemy i dobrej przejrzystości jak i stabilnej atmosfery co dość rzadko się zdarza.
Separacja składników obecnie wynosi ok. 11,5 sekundy kątowej. Niby całkiem sporo, ale jednak ogromny blask Syriusza A i różnica w jasności robi swoje.

Ja widziałem go tylko jeden, jedyny raz. Widać ją jako maleńką kropkę, która słabo się odcina od blasku jasnego Syriusza A.

Syriusz B został odkryty przez przypadek przez niejakiego Alvana Grahama Clarka w 1862 roku podczas testu swojego 18" soczewkowego teleskopu.


Podejrzewa się o istnienie jeszcze jednego składnika - Syriusza C. Ale nikt do tej pory nie zaobserwował jej ani nie potwierdził jej istnienia.


Jeszcze jeden skarb

Blask Syriusza przeszkadza jeszcze w jednym. Albowiem zasłania on to co jest w pobliżu niego i za nim.
Rok temu, w 2017 roku sonda Gaia podczas mapowania i wskazywania pozycji miliarda gwiazd na niebie, bardzo blisko Syriusza odkryła niewielkie skupisko gwiazd - małą gromadę otwartą. Nazwana została Gaia 1. Odległa jest aż o 15000 lat świetlnych, a jej średnica to ok. 29 lat świetlnych. Zarejestrowano tam ok. 1200 gwiazd o jasności do 19 magnitudo.

Niewielka gromada widoczna na lewo od Syriusza. Źródło: ESA

 
Jeżeli wam się podobało, to udostępniajcie, piszcie w komentarzach. Pozdrawiam, McGoris :)

ZOBACZ TEŻ:

Najjaśniejsze gwiazdy na niebie - Wega
Najjaśniejsze gwiazdy na niebie - Arktur 
Najjaśniejsze gwiazdy na niebie - Kanopus.

Zapraszam także do obejrzenia moich zdjęć krajobrazów oraz przyrody:
mcphotografia.blogspot.com