poniedziałek, 1 lipca 2019

McGoris #113 - Nocne niebo - Lipiec 2019 - Częściowe zaćmienie Księżyca i opozycja Saturna

Co zobaczymy na niebie w lipcu tego roku i jakie zjawiska na nas czekają? 




Na wstępie chciałem oczywiście przeprosić za to, że nie napisałem posta o niebie czerwcowym. Nie miałem zbyt dużo czasu na początku miesiąca, a później już pisanie posta nie miało sensu.

W połowie czerwca mieliśmy widocznego Merkurego oraz opozycję Jowisza. 21 czerwca mieliśmy przepiękny spektakl obłoków srebrzystych. Widziałem je nawet ja, z południa Polski! Były bardzo wyraźne i jasne.

Obłoki srebrzyste widoczne z południa Polski. 49 równoleżnik.

A przed nami lipiec! Pierwszy, w pełni letni miesiąc. Lipiec kojarzy nam się z wakacjami, upalnymi, ciepłymi i długimi dniami, a także z gwałtownymi burzami czy ulewami. Lipiec statystycznie jest najcieplejszym miesiącem w całym roku. Okres kwitnienia lip, dojrzewania owoców np. porzeczek czy agrestu. W lipcu niebo obserwuje się bardzo przyjemnie, bo noce są ciepłe. Jedynie dokuczliwe mogą być komary.

Od przesilenia letniego 21 czerwca - dzień będzie się powoli skracał. Jednak póki co jest to bardzo powolny proces i odczujemy to dopiero w sierpniu.


1. Słońce


Wschody i zachody Słońca:


Polska Północna (Gdańsk)


1 lipca


Wschód:     4:14
Zachód:    21:23
Długość dnia:   17 godzin 09 minut
Długość nocy:    6 godzin 51 minut 



31 lipca


Wschód:     4:53
Zachód:    20:49

Długość dnia:   15 godzin 56 minut
Długość nocy:    8 godzin 04 minut

W ciągu miesiąca dnia ubędzie o 1 godzinę i 13 minut.



 
Polska Środkowa (Łódź)


1 lipca


Wschód:     4:26
Zachód:    21:04

Długość dnia:   16 godzin 38 minut
Długość nocy:    7 godzin 22 minuty



31 lipca


Wschód:     5:01
Zachód:    20:35

Długość dnia:    15h 34m
Długość nocy:     8h 26m


W ciągu miesiąca dnia ubędzie o 1 godzinę i 4 minuty.




Polska Południowa (Zakopane)

1 lipca


Wschód:     4:37
Zachód:    20:49

Długość dnia:   16 godzin 12 minut
Długość nocy:    7 godzin 48 minut



31 lipca


Wschód:     5:08
Zachód:    20:23

Długość dnia:    15 godzin 15 minut
Długość nocy:     8 godzin 45 minut


W ciągu miesiąca dnia ubędzie o 57 minut.



Na początku miesiąca Słońce będzie gościło na tle konstelacji Bliźniąt. W trzeciej dekadzie miesiąca Słońce swoim pozornym ruchem po ekliptyce przemknie do Raka. Z 20 na 21 czerwca Słońce przetnie granicę obu konstelacji.



Pod koniec lipca w Południowej i Środkowej Polsce powrócą noce astronomiczne. Noc astronomiczna to sytuacja kiedy Słońce schodzi poniżej 18 stopni pod horyzont.



2. Księżyc

  2 lipca - 🌑 - Nów - w gwiazdozbiorze Bliźniąt
  6 lipca - 🌒
  9 lipca - 🌓 - Pierwsza Kwadra - w gwiazdozbiorze Panny
12 lipca - 🌔
16 lipca - 🌕 - Pełnia - w gwiazdozbiorze Strzelca
21 lipca - 🌖
25 lipca - 🌗 - Ostatnia Kwadra - w gwiazdozbiorze Ryb
29 lipca - 🌘


Bezksiężycowe noce będziemy mieli w pierwszym i ostatnim tygodniu miesiąca. Ten czas najlepiej poświęcić na obserwacje obiektów głębokiego nieba (tj. galaktyki, mgławice czy gromady gwiazd). Środek miesiąca będzie rozświetlony przez blask Księżyca.


Częściowe zaćmienie Księżyca - 16 LIPCA!

W nocy z 16 na 17 lipca będziemy mieć piękne zjawisko - częściowe zaćmienie Księżyca. Do zaćmienia dochodzi wtedy, gdy Ziemia staje między Słońcem, a Księżycem - wtedy Ziemia rzuca swój cień na Księżyc, przyciemniając go.

Do zaćmienia nie zawsze dochodzi ze względu na to, że orbita Księżyca nie jest równa z ekliptyką - jest lekko nachylona. To zaćmienie będzie częściowe - Księżyc będzie przykryty przez cień Ziemi w ok. 70%. Oto przebieg (Polska Środkowa):


20:46 - Wejście Księżyca w półcień Ziemi (wtedy Księżyc będzie jeszcze pod horyzontem)
22:03 - Księżyc wchodzi w cień Ziemi.
23:39 - Środek zaćmienia. Księżyc jest wtedy przykryty najwięcej.
  0:58 - Wyjście Księżyca z cienia Ziemi.
  2:16 - Wyjście Księżyca z półcienia Ziemi.

Księżyc w środku zaćmienia będzie widoczny jako półksiężyc w kształcie misy - tylko że nie pionowo, tylko poziomo. Jedna strona Księżyca będzie jasna, a druga ciemna.

Symulacja częściowego zaćmienia Księżyca z 16 lipca. Stellarium.

3. Planety


Wenus

Planetę Wenus musimy pożegnać aż do prawie końca tego roku. Wenus zbliża się do koniunkcji górnej ze Słońcem (czyli będzie za Słońcem). W sierpniu dojdzie do koniunkcji, po czym będzie powracała na niebo wieczorne. Jednak nachylenie orbity Wenus do horyzontu będzie niekorzystne, to na dobre warunki do jej obserwacji musimy poczekać aż do grudnia.


Mars

Marsa również nie ujrzymy w lipcu. Tak samo zbliża się on do koniunkcji górnej ze Słońcem. Na niebo poranne powróci w listopadzie.

Jowisz

W lipcu będą bardzo dobre warunki do obserwacji Jowisza. W czerwcu była jego opozycja (czyli jak planeta znajduje się najbliżej Ziemi). Widoczny jest nisko nad południowym horyzontem w konstelacji Wężownika (między Strzelcem a Skorpionem) jako bardzo jasna gwiazda. Już przez lornetkę możemy ujrzeć jego 4 największe księżyce - tzw. galileuszowe. W niewielkim teleskopie ujrzymy już szczegóły tarczy planety takie jak pasy zwrotnikowe czy Wielką Czerwoną Plamę.


13 lipca blisko niego będzie świecił Księżyc.


Saturn

W lipcu będą najlepsze warunki do obserwacji Saturna. 10 lipca Saturn znajdzie się w opozycji. Kształt planety i jego piękne pierścienie są widoczne już w niewielkim teleskopie. Im większy teleskop, tym ujrzymy więcej szczegółów takich jak Przerwa Cassiniego i księżyce Saturna. Widoczny jest jako średnio-jasna, ale wyróżniająca się gwiazda w konstelacji Strzelca. Bardziej na wschód od Jowisza.




4. Nocne niebo

W lipcu noce są nadal krótkie. Ciemno robi się dopiero po godz. 23:00. W pierwszej połowie nocy będziemy mieć niebo typowo letnie. Nad nieboskłonem od południowego wschodu/południa rozciąga się przepiękna wstęga Drogi Mlecznej.

Nad południowym horyzontem ujrzymy konstelację Skorpiona, Wężownika oraz Strzelca, w których zatopione są Jowisz i Saturn.

Niebo w pierwszej połowie nocy - 15 lipca, godz. 23:00
Wysoko nad naszymi głowami będą się rozciągały konstelacje Orła, Łabędzia oraz Lutni - których najjaśniejsze gwiazdy tworzą asteryzm tzw. Trójkąta Letniego (Altair, Deneb oraz Wega). Odnajdziemy tam cały rój gwiazd. W teleskopie czy w lornetce widać tam istne mrowisko. Na tle Drogi Mlecznej odnajdziemy ogrom gromad otwartych, kulistych czy pięknych mgławic takie jak Mgławica Laguna (Messier 8) oraz M16 (Mgławica Orzeł) i M17 (Mgławica Omega)
Jeszcze nisko nad zachodnim horyzontem widać jeszcze żegnającą się wiosenną Pannę z jasną gwiazdą Spicą oraz wyżej nad nią Wolarza i Warkocz Bereniki.

Wysoko nad horyzontem przelatuje także Herkules z Koroną Południową.

Niebo nad ranem. 15 lipca, godz. 3:00
W późnych godzinach nocnym, przed świtem pojawią się konstelacje późno-letnie i jesienne takie jak: Koziorożec, Wodnik czy Ryby. Nisko nad południowo-wschodnim horyzontem ujrzymy jasną gwiazdę Fomalhaut. Na wschodzie będzie powoli wyłaniał się Byk z Plejadami. Konstelacja Strzelca będzie powoli chować się pod horyzont.



5. ISS

W lipcu powrócą wysokie, wieczorne przeloty Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Widoczna jest jako bardzo jasny punkt przemieszczający się dość szybko z zachodu na wschód. W niewielkim teleskopie przy wprawnych rękach (obiekt bardzo szybko ucieka) możemy ujrzeć kształt stacji - jego kadłub oraz panele słoneczne. Przeloty będą widoczne w drugiej połowie lipca, a wcześniej będą widoczne tylko o poranku.

Na stronie https://www.n2yo.com/space-station/ można na żywo śledzić położenie ISS.



6. Roje meteorów.

W lipcu będzie kilka niewielkich rojów meteorów takich jak Akwarydy czy Kaprikornidy i parę innych. Są to malutkie roje - do kilku zjawisk na godzinę. Jednak gdy się je zsumuje mogą być widoczne jakieś "spadające gwiazdy". Warto popatrzeć na nieboskłon.


7. Obłoki srebrzyste.

W lipcu nadal są dobre warunki by zaobserwować przepiękne obłoki srebrzyste nad półdnocnym horyzontem ok. godziny po zachodzie Słońca. Najlepiej je obserwować między 22:00 a 23:00 oraz między 2:00 a 3:00. Obłoki srebrzyste (inaczej NLC) nie zawsze są widoczne. Są dość rzadkim zjawiskiem.


8. Najciekawsze obiekty do obserwacji.

Gromada kulista M22 w Strzelcu.

Najciekawszym jak dla mnie obiektem, który warto ujrzeć w lipcu jest przepiękna gromada kulista M22 w Strzelcu. Jest nieco większa od M13 - gromady w Herkulesie (którą również warto zobaczyć, ze względu na to, że góruje wysoko nad naszymi głowami).

W 8-calowym teleskopie przepięknie się prezentuje, uważam nawet, że jest ładniejsza od M13. Jedyny minus tego obiektu jest bardzo niskie położenie, przez co jest zależny od warunków. Góruje maksymalnie 13-14 stopni nad horyzontem :(

Pod bardzo ciemnym niebem widoczna jest nawet gołym okiem. W lornetce ujrzymy dość sporą, okrągłą plamkę, a w dużym teleskopie rozbijemy ją całą na pojedyncze gwiazdy.


Położenie M22.

Mgławica Laguna (M8) oraz Mgławica Trójlistna Koniczyna (Trifid - M20).


Mgławica Laguna jest dla mnie taką letnią "Mgławicą Oriona". Pod bardzo ciemnym niebem potrafi być również przepiękna w teleskopie. Widoczna jest jako gromada pięknych, młodziutkich gwiazd, zatopionych w delikatnej mgławicy. Pod ciemnym niebem widać ją gołym okiem.

M20 to już trudniejszy obiekt. Co prawda widać ją już w lornetce, jednak większe detale ujrzymy w większym teleskopie. W 8-calowym teleskopie widać ciemną mgławicę - przerwę podzieloną na trzy części, przez co mgławica wygląda właśnie jak koniczyna (stąd jej nazwa).


Inne obiekty

W okolicach konstelacji Strzelca, Tarczy, Orła czy Łabędzia możemy odnaleźć sporo pięknych gromad otwartych gwiazd bądź małych gromadek kulistych w Strzelcu. Najciekawsze obiekty dla mnie to M16 (Mgławica Orzeł - tam gdzie są słynne "Filary Stworzenia" oraz M17 (Mgławica Omega) w konstelacji Tarczy.


Zapraszam do wyjścia pod nocne niebo i podziwianie kosmosu. Jeśli wam się podobało to udostępnijcie, piszcie swoje komentarze lub dajcie znać czy coś wypatrzyliście :) 
Pozdrawiam, McGoris :)


ZOBACZ TEŻ:

Katalog Messiera - 110 obiektów.
Wielki Wóz i Mały Wóz - popularne asteryzmy.
Najjaśniejsze gwiazdy na niebie - Wega.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz